W celu przedstawienia zasady działania maszyny, urządzenia lub całej instalacji najlepszym sposobem jest wykonanie rysunków schematycznych. W wielu przypadkach są one bardziej czytelne i przejrzyste dla użytkownika niż rysunki złożeniowe czy zestawieniowe. Znacznie łatwiej je wykonać, jednocześnie posiadają one pełny zakres niesionej informacji technicznej.
Schematy kinematyczne, będące zasadniczym elementem rysunku technicznego maszynowego, można podzielić w zależności od podstawowego ich przeznaczenia na trzy typy, a mianowicie:
schematy kinematyczne strukturalne,
schematy kinematyczne funkcjonalne,
schematy kinematyczne zasadnicze.
Na schemacie kinematycznym strukturalnym powinny być przedstawione wszystkie podstawowe części funkcjonalne wyrobu i ich podstawowe wzajemne powiązania. Natomiast na schematach kinematycznych funkcjonalnych powinny być przedstawione te części wyrobu, które wyjaśniają jego działanie i procesy przebiegające w poszczególnych częściach wyrobu lub w całym wyrobie. Zarówno na schematach strukturalnych, jak i na funkcjonalnych jego poszczególne części mają formę prostych figur geometrycznych w postaci kwadratów, prostokątów, okręgów itp. (rys. 8.1). Wewnątrz poszczególnych figur umieszcza się odpowiednie oznaczenia i napisy identyfikacyjne.
Na schemacie kinematycznym zasadniczym powinny być przedstawione wszystkie elementy kinematyczne i ich wzajemne połączenia przeznaczone do regulacji, sterowania i kontroli ruchów członów wykonawczych. Powinny być wyraźnie pokazane powiązania kinematyczne, mechaniczne i niemechaniczne przewidziane wewnątrz członów wykonawczych pomiędzy parami kinematycznymi, a także ze źródłem mchu.
Wszystkie elementy na schemacie zasadniczym powinny być przedstawione za pomocą symboli graficznych, zawartych w normie PN-EN ISO 3952:1998 cz. 1,2,3 i 4.
Symbole graficzne poszczególnych elementów należy rozmieszczać na schemacie tak, aby można było łatwo odczytać sposób działania, budowę oraz współdziałanie poszczególnych elementów maszyny lub urządzenia.
PN-80/M-0U56 Rysunek techniczny maszynowy. Schematy. Rodzaje i typy oraz ogólne zasady wykonania
PN-82/M-01088 Rysunek techniczny maszynowy. Schematy kinematyczne. Zasady wykonania
PN-EN ISO 3952-1:1998 Rysunek techniczny maszynowy. Symbole graficzne stosowane w schematach kinematycznych.
Ruch ogniw mechanizmów; pary kinematyczne; ogniwa; mechanizmy dźwigniowe PN-EN ISO 3952-2:1998 Rysunek techniczny maszynowy. Symbole graficzne stosowane w schematach kinematycznych. Mechanizmy cierne, zębate i krzywkowe
PN-EN ISO 3952-3:1998 Rysunek techniczny maszynowy. Sy npol grafie 7te Uo,.wanew sc* a atahk rema cznych Mechanizmy maltańskie; sprzęgła i hamulce j0M| I
PN-EN ISO 3952-4:2002 Rysunek techniczny maszynowy. Symbole graficzne stosowane w schematach kinematycznych. Część 4: Mechanizmy różne i ich części