ROZUMIENIE CZYTANEGO TEKSTU
Zestawienie powstało na bazie arkuszy maturalnych opracowanych przez CKE z lat 2007-2012 Odpowiedzi sa przykładowe i dla konkretnego tekstu mogą mieć inną formę
pytanie |
przykładowe odpowiedzi/ /uwagi do odpowiedzi | |
Autor posłużył się czasownikami w l os I mn Czemu służy ten zabieg językowy? |
« |xxikreśla. że omawiane zjaw isko dotyczy każdego • ukazuje powszechność zjawiska • autor czuje się częścią wspólnoty, o której pisze • autor identyfikuje się z poglądami większości • autor przy tacza pow szechnie uznane sady | |
Sformułuj tezę |
Uwaga! Teza ma mieć formę zdania oznajmującego lub równoważnika zdania. Nie może być pytaniem, ani zdaniem wielokrotnie złożonym. To ma być twierdzenie, którego prawdziwości, czyjej braku dowodzimy Przy kład tezy. Tematem eseju są przemiany głównego bohatera | |
Jakie zabiegi językowe stosuje autor. abv zwiększyć wiarygodność tekstu? |
• stosowanie formuł, wszystkie autorytety (znawcy tematu lub fachowcy podkreślają) Uwaga! Formuły są przykładowe, trzeba je odszukać we właściwym tekście • stosowanie terminologii naukowej | |
Jakie zabiegi kompozycyjne stosuic autor. abv zwiększyć w iarygodność tekstu? |
• cytowanie opinii znawców • przywoływanie nazwisk ekspertów • powoływanie się na opinie specjalistów | |
Nazwij środek stylistyczny, wyjaśnij jego znaczenie |
Uwaga! Trzeba powtórzyć podstawowe, takie jak-metafora, hiperbola, epitet, jieryfraza. porównanie, paradoks, paralel izm. gradacja, wyliczenie.. Metafora vi' ystępuje najczęściej | |
Podaj przykład wyrazów cliaraktcrystycznych dla stylów potocznego, naukowego (te style pojawiają się najczęściej), mogą być też popularnonaukowy, naukowy, artystyczny. Pytanie może być również takie, by przyporządkować wyrazy do określonego stylu. Bywa, że używane jest określenie: styl funkcjonalny polszczyzny |
Uwaga! Trzeba zwrócić uwagę na najważniejsze cechy tak. żeby te style odróżnić. Różnice są wyraźne. | |
Jaką funkcję pełni w tekście przywołany przykład, przytoczona historia itp.? |
• stanow i wprowadzenie do tekstu Uwaga! Taka odpowiedź jest trafna, gdy mamy doczynienia z początkiem całego tekstu, akapitu. • ma zaciekawić czytelnika • ułatyyia zrozumienie treści • ilustruje poglądy autora | |
Polecenie dotyczące określania, które zdanie jest opinią, a które informacją |
Uwaga! Opinia zakłada subiektywizm wypowiedzi, informacja odwrotnie stwierdza fakt. test obiektywna Przy opinii mogą wystąpić sformułowania nacechowane emocjonalnie (np niewyobrażalnie, wyjątkowo, lepszy prezentujące osobiste zdanie autora. | |
Jaka jest funkcja pytań postawionych na początku tekstu? |
® zachęcają czytelnika • móyy ią. o czym będzie tekst | |
Jaką funkcję pełnią stawiane przez autora pytania? |
•» wproyyadzają noyyy yyątck • ożywiają styl • skłaniają do refleksji • budzą emocje | |
Jakie zabiegi językowe ożywiają wypowiedź autora? |
• użycie cudzysłoyyu, aby zaznaczyć ironię • zastosowanie zdania pytającego | |
Jakie środki językowe w akapitach nadają tekstowi zabanvicnic emocjonalne0 |
Np. yyykrzyknicnia. hiperbola, yytrącenia, zdania pytające |