METROLOGIA I ZAMIENNOŚĆ Sem. 3 st. dzienne gr. 2014/2015
Dla otworów i wałków o pasowaniu..............................
1. Podać cel i kryteria podziału na grupy selekcyjne. Zaprojektować montaż przy zamienności selekcyjnej, stosując podział na 3# grupy selekcyjne. Rozkład wymiarów otworu równomierny nnrmnlny (r_~T.lfi). wałka - normalny (aw=Tw/6) .iiiwi.uiiiuniiy. Środek rozkładu w środku pola tolerancji. Pokazać etapy obliczeń (wykresy gęstości prawdopodobieństwa!) i skomentować obliczenia. Porównać z montażem bez selekcji. Pokazać graficznie przedziały tolerancji po selekcji. Wyjaśnić, jakie są ograniczenia w stosowaniu selekcji.
2. Obliczyć (z koniecznymi komentarzami) wymiary i tolerancje sprawdzianów do otworu i wałka wg PN-72/M-02140 (ISO/R 1938). Narysować pola tolerancji sprawdzianów nowych i zużytych na tle pól tolerancji otworu i wałka (z zaznaczoną linią zerową i niezbędnymi objaśnieniami, symbolami i wartościami liczbowymi) w podziałce 1000:1 lub 2000:1. Zaznaczyć tolerancje odbiorcze dla sprawdzianów nowych i zużytych. Obliczyć % relację między tolerancją odbiorczą a tolerancją otworu/wałka. Wyjaśnić jak będzie przebiegać akceptacja wyrobów w miarę zużywania się sprawdzianów.
3. Wykonać rysunki konstrukcyjne sprawdzianów do wałka i otworu w podziałce: 1:1 dla 40 < -■ < 140mm; (2:1 dla < 40mm 1:1 lub 1:2 dla —. > 140 mm) podając na rysunkach wymiary z ich odchyłkami, tolerancje geometryczne (wg PN-EN ISO 1101:2006), tolerancje ogólne (PN-EN 22768), chropowatość, materiał (PN-EN...), wymagania odnośnie obróbki cieplnej, sposób cechowania sprawdzianu.
Uwaga: W stopce na każdej stronie wydruku/rękopisu podać imię i nazwisko, grupę, pasowanie, nr str/liczbę str.
Literatura: Białas S.: Metrologia techniczna z podstawami tolerowania wielkości geometrycznych ..., Rozdz 4.6.5
Adamczak S., Makieła W.: Metrologia w budowie maszyn. Zadania z rozwiązaniami. WNT 2006
Zalecany sposób zestawienia wyników dla p.1
Pasowanie......................... |
Przed selekcją |
I grupa selekcyjna |
II grupa selekcyjna |
III grupa selekcyjna |
IV grupa selekcyjna | |
Wymiar nominalny i odchyłki graniczne otworu | ||||||
Wymiar nominalny i odchyłki graniczne wałka | ||||||
P max | ||||||
P min | ||||||
Charakter pasowania | ||||||
Tolerancja pasowania Tp | ||||||
Prawdopodobieństwo wystąpienia otworu w grupie | ||||||
Prawdopodobieństwo wystąpienia wałka w grupie |
Zalecany sposób zestawienia wyników obliczeń wymiarów sprawdzianów dla p.2
Wymiar Tolerowanie symbolowo-liczbowe |
Otwór............ |
( / ) |
Wałek........ ( |
/ ) |
o powierzchni |
s | |||
Wymiar nowego |
pomiarowej |
O — | ||
sprawdzianu przechodniego |
— |
o......- | ||
Wymiar granicy zużycia Gz | ||||
o powierzchni |
Q | |||
Wymiar sprawdzianu |
pomiarowej |
O...... |
o — | |
nieprzechodniego |
— |
o......- | ||
Tolerancja odbiorcza |
Sprawdź, nowy |
Sprawdź, zużyty |
Sprawdź, nowy |
Sprawdź, zużyty |
T"min= |
Tmin= |
Tmin= |
Tmin= | |
sprawdzianu | ||||
Tmax= |
Tmax= |
Tmax= |
Tmax= | |
Tolerancja geometryczna powierz |
Nazwa................. |
Nazwa................ | ||
chni roboczych sprawdzianu |
Wartość................ |
Wartość............. | ||
Chropowatość pow. roboczych |