2010/2011
Dla otworów i wałków o pasowaniu
1. Podać cel i kryteria podziału na grupy selekcyjne. Zaprojektować montaż przy zamienności selekcyjnej, stosując podział na 3 grupy selekcyjne. Rozkład wymiarów otworu równomierny, wałka — normalny (a^T^e). Środek rozkładu w środku pola tolerancji. Pokazać etapy obliczeń (wykresy gęstości prawdopodobieństwa!) i skomentować obliczenia. Porównać z montażem bez selekcji. Pokazać graficznie przedziały tolerancji po selekcji. Wyjaśnić, jakie są ograniczenia w stosowaniu selekcji.
2. Obliczyć (z koniecznymi komentarzami) wymiary i tolerancje sprawdzianów do otworu i wałka wg PN-72/M-02140 (ISO/R 1938). Narysować pola tolerancji sprawdzianów nowych i zużytych na tle pól tolerancji otworu i wałka (z zaznaczoną linią zerową i niezbędnymi objaśnieniami, symbolami i wartościami liczbowymi) w podziałce 1000:1 lub 2000:1. Zaznaczyć tolerancje odbiorcze dla sprawdzianów nowych i zużytych Obliczyć % relację między tolerancją odbiorczą, a tolerancją otworu/wałka. Wyjaśnić jak będzie przebiegać akceptacja wyrobów w miarę zużywania się sprawdzianów.
3. Wykonać rysunki konstrukcyjne sprawdzianów do wałka i otworu w podziałce 1 .1 dla 40 < 0 < 140mm; (2:1 dla 0 < 40mm 1:1 lub 1:2 dla 0 > 140 mm) podając na rysunkach wymiary z ich odchyłkami, tolerancje geometryczne (wg PN-EN ISO 1101:2006), tolerancje ogólne (PN-EN 22768), chropowatość, materiał (PN-EN...), wymagania odnośnie obróbki cieplnej, sposób cechowania sprawdzianu.
Uwaga: W stopce na każdej stronie wydruku/rękopisu podać imię i nazwisko, grupę, pasowanie, nr str/liczbę str. Literatura: Białas S.: Metrologia techniczna z podstawami tolerowania wielkości geometrycznych ..., Rozdz 4 6 5 Adamczak S., Makieła W.: Metrologia w budowie maszyn. Zadania z rozwiązaniami. WN 2006
Zalecany sposób zestawienia wyników dla p.1
Pasowanie......................... |
Przed selekcja^ |
I grupa selekcyjna |
II grupa selekcyjna |
III grupa selekcyjna |
IV grupa selekcyjna |
Wymiar nominalny i odchyłki graniczne otworu |
_ | ||||
Wymiar nominalny i odchyłki graniczne wałka | |||||
P max | |||||
P min | |||||
Charakter pasowania | |||||
Tolerancja pasowania Tp | |||||
Prawdopodobieństwo wystąpienia otworu w grupie | |||||
Prawdopodobieństwo wystąpienia wałka w grupie |
_ |
Zalecany sposób zestawienia wyników obliczeń wymiarów sprawdzianów dla p.2
Wymiar Tolerowanie symbolowo -liczbowe |
Otwór............ |
( / ) |
Wałek ( |
/ ) |
Wymiar nowego sprawdzianu przechodniego j |
o powierzchni pomiarowej |
s...... |
s......- | |
Wymiar granicy zużycia Gz | ||||
Wymiaj sprawdzianu nieprzechodniego |
o powierzchni pomiarowej |
s...... |
s......- | |
Tolerancja odbiorcza sprawdzianu |
Sprawdź, nowy |
Sprawdź, zużyty |
Sprawdź, nowy |
Sprawdź. zuZyty |
Tmin— • max — |
min— 1” max— |
T min — T max- |
T min— Tmax— | |
Tolerancja geometryczna powierzchni roboczych sprawdzianu |
Nazwa...................................... Wartość..................................... |
Nazwa....................................... Wartość..................................... | ||
Chropowatość pow. roboczych |