129 5

Badają* wtaklwości kwaiU paimitynoweyn, pi zygotowąno pięć pró; zawierających stopiony kwas palmitynowy

Do pierwszej probówki wprowadzono niewielki kawałek sodu i zbli/g żarzące się tuczywko. Bezbarwny gaz palii się wybuchowo. Po dola do probówki wody destylowanej i wytrząśnięciu zawartości obserwowi no wytworzenie się piany.

Do drugiej probówki dodano wodorotlenek sodu i alkoholowy roztwór noloftaleiny. Odbarwienia roztworu nie obserwowano. Probówkę powc ogrzewano, a następnie wytrząśnięto.

Do trzeciej probówki dodano niewielką ilość tlenku miedzi(ll). Zaobsa wowano rozpuszczenie czarnego osadu tlenku, a roztwór przybrał b| wę niebieską.

Do czwartej probówki dodano wodę bromową, ale nie obserwował zmian.

Do piątej probówki wprowadzono wodę destylowaną, a po wytrząśnięc zawartości probówki uzyskano emulsję.

Przedstaw rysunki doświadczeń, zapisując wzory stosowanych zwią ków chemicznych oraz obserwacje. Napisz równania reakcji w formii cząsteczkowej i uzasadnienie. Podaj wniosek wskazujący na podobien stwo właściwości kwasu palmitynowego do niższych kwasów karboksy lowych.

Wnioski

H₇0

C₁₅H₃₁COOH

CuO

czarny

osad

roztwor

niebieski

C₁₅H₃₁COOH

NaOH

fenolo-^

ftaleina

malinowy

roztwór

piana

mydlana

bezbarwny

roztwór

C₁₅H₃₁COOH

“Tn

wki

Rysunek dolwifulc /ifłlft i obler wm jn

bezbarwny gaz palny

_

Kdwnanje reakcji I uzasadnienie

Na

ih

1    C₁₅H₃₁COOH + Na -» 2 C₁₅H₃₁COONa + H₂T

2    H₂ + 0₂ -> 2 H₂0

Metal aktywny wypiera wodór ze stopionego kwasu tłuszczowego.

_{r H} roDH    ^piana

^l-i5^f13i'-^uu'¹stopiony mydlana

2 C₁₅H₃₁COOH + NaOH t* 2 C₁₅H₃₁COONa + H₂0 Powstaje mydło.

2 C₁₅H₃₁COOH + CuO -> (C₁₅H₃₁COO)₂Cu + H₂0

Reakcja nie zachodzi, co potwierdza obecność kwasu o charakterze nasyconym.

Bt₂(aq)

pomarańczowy pomarańczowy roztwór    roztwór

Dysocjacja nie zachodzi, kwas nie rozpuszcza się w wodzie - tworzy się emulsja.

/

C₁₅H₃₁COOH

koloidalna

emulsja

Kwas palmitynowy reaguje z metalami, tlenkami i wodorotlenkami metali podobnie jak niższe kwasy karboksylowe. Brak reakcji z wodą bromową świadczy o nasyconym charakterze tego kwasu.