15

Zabezpieczanie zbiorów mitologicznych. Wybierając miejsce na zielnik miko* logiczny i podczas przechowywania go należy pamiętać o higroskopijilości grzybów.' Okazy niedokładnie wysuszone lub wtórnie zawilgocone są atakowane przez pleśnie. Monitorowanie wilgotności, przewietrzanie, stosowanie substancji wiążących wilgoć i klimatyzowanie pomieszczeń to zasady podstawowe. Tylko okazy bardzo dokładnie wysuszone wolno hermetycznie zamykać w folii. Drugim wrogiem zielnika mitologicznego są owady. Zabezpieczenie przed szkodnikami, jak już wspominano, polegało do niedawna wyłącznie na umieszczaniu w torebkach zielnikowych oraz w pudlach i szafach różnych porcji substancji owadobójczych jak: naftalen, paradichlorobcnzcn (por. tab. ll.J). Owocniki mocno zaatakowane przez owady, np. żagwiowatc (Polyporaccae) i pniarkowate (Fomitopsidaccae), zalecano dawniej przetrzymywać przez kilka dni w szczelnych naczyniach, na dnie których wysypano cienką warstwę środka chemicznego³².

Obecnie jednak w celu wytępienia owadów łatwo jest cyklicznie zamrażać zbiory mitologiczne w temperaturze -20°C lub poddać je działaniu próżni w komorze próżniowej - tak jak w ochronie innych zielników (patrz rozdział 11).

16

Zbiory fitopatologiczne i zielnik grzybów mikroskopijnych

Identyfikacja czynników wywołujących choroby roślin jest dyscypliną fitopatologii nazywaną diagnostyką fitopatologiczną. Fitopatologia skupia rozległą wiedzę o różnorodnych grupach organizmów, których wspólną cechą jest to, że zakażają rośliny, a w szerszym znaczeniu również w inny sposób przyczyniają się do ich uszkodzeń i stanów chorobowych. Znajomość tych organizmów jest domeną zarówno nauk taksonomicznych, jak i punktem wyjścia dla dyscyplin stosowanych - biotechnologii, ochrony roślin i ochrony lasu.

Grzyby będące obiektem zainteresowania fitopatologii to w większości grzyby mikroskopijne (lac. Micromycctcs, ang. smallerfungi, microfungi, niem. Mikromyzeten) (zasadę podziału opisano we wstępie do rozdziału 15). Ta sztucznie wyodrębniona grupa grzybów rozciąga się znacznie szerzej, obejmując również mikroskopijne gatunki saprofityczne i pasożytnicze, tak lądowe jak i wodne. W skład specjalistycznej kolekcji fitopatogenów wchodzą nawet okazy grzybów wielkoowocnikowych oraz niezależnie próbki organów roślinnych zaatakowanych przez wszelkie grzybnie, a przedstawiające różne postacie obumierania i rozkładu (zgnilizny, sinizny, nekrozy lokalnej). Ich sprawcami są zarówno Macromycetcs, np. korzcniowiec (Hclcrobasidion), jak i Micromycctes. np. chctomium (Chnetomium). Fitopatologia zajmuje się również chorobami wirusowymi i bakteryjnymi, stąd zbiera się okazy roślin lub ich fragmenty zmienione przez te mikroorganizmy. W jeszcze szerszym ujęciu kolekcje fitopatologiczne mogą zawierać także próbki będące wynikiem żerowania na roślinach różnych zwierząt, m.in. nicieni i stawonogów.

Mikromycclologia zajmuje się wszelkimi drobnymi grzybami rosnącymi na po wierzchni albo wewnątrz ciał żywych lub martwych roślin, żywych lut) martwych zwierząt i na różnych innych substralach organicznych, a zatem bada wszelkie mikroskopijne grzyby pasożytnicze i saprofityczne.

Zbieranie i przechowywanie materiału dowodowego i porównawczego na potrzeb) fitopatologii mimo różnorodnej symptomatologii i etiologii objawów obserwowanych

HEJ