18 4

G.    a. pot ‘wydzielina gruczołów potnych występująca na powierzchni skóry' b. pot ‘słona woda wydzielana przez skórę pod wpływem gorąca’

H.    a. szczęście ‘stan, uczucie bezgranicznego zadowolenia, upojenia, radości itp.’ b. szczęście ‘to, czego -wszyscy pragniemy’

ł. a. nawyk ‘nabyta dyspozycja, skłonność do sprawniejszego, szybszego, bardziej zmechanizowanego' wykonywania jakiejś czynności, często uprzednio wykonywanej; sama ta czynność; przyzwyczajenie, zwyczaj, nałóg’ b. nawyk 'przeszłe chcenie powodujące obecne chcenie' j. a. smutek ‘uczucie, którego doznajemy wtedy, kiedy stwierdzamy, że nie dzieje się to, co pragnęliśmy, aby się działo’

b. smutek 'stan psychiczny będący następstwem przykrych przeżyć, doznanych cierpień moralnych; uczucie przygnębienia, zmartwienia, troska, melancholia’

VII. Struktura predykatowo-argumentowa, struktura tematyczno-rematyczna, presupozycje

Wprowadzenie

1. Struktura predykatowo-argumemowa to reprezentacja budowy zdani minimalnego, a więc taki obraz jego budowy, który przedstawia zdanie jak wielkość abstrakcyjną, niezależną od odniesienia przedmiotowego, a także o tego, co nadawca w danym czasie komunikuje odbiorcy. Uchwycenie istot struktury predykatowo-argumentowej wymaga wyjaśnienia kilku pojęć podstawę wych, przede wszystkim predykatu i argumentu.

Niejednoznaczne pojęcie predykatu jest używane najczęściej w opozycji d indeksu i w opozycji do argumentu. Przez predykat w pierwszym z tych sensó’ rozumiemy wyrażenie językowe, za pomocą którego przypisuje się przedmiotov pewną właściwość. Do identyfikacji charakteryzowanego przedmiotu - ’ zdaniach o najprostszej strukturze - służy indeks, to jest wyrażenie o funkc wyłącznie referencyjnej; por. opozycję to - jest żółte w:

(85)    To jest żółte.

O pojęciu indeksu zob. szerzej w rozdziale VIII. Charakteryzowany przedmie może być reprezentowany w zdaniu zi pomocą swojej nazwy, np. ściana w:

(86)    Ta ściana jest żółta.    '.j

Predykat w drugim z wyróżnionych sensów, rozumiany zgodnie z tradycj logiczną, jest to funktor zdaniotwórczy od n-argumentów nazwowych, a wie takie wyrażenie, które służy do konstytuowania zdań, wspólwystępując w nic z wyrażeniami argumentowymi (zajmującymi pozycje syntaktyczne argumentów Pojęcia argumentu nie da się zdefiniować w sposób niezależny od pojęci predykatu. Próba definicji argumentu za pomocą pojęcia predykatu gro; natomiast błędnym kołem pośrednim. Rozróżnienia wymagają trzy wielkość nierównoważne, odznaczające się niejednakowym stopniem abstrakcji, mianow cie argument, pozycja argumentu i wyrażenie argumentowe.

Jeżeli pozycję argumentu x danego predykatu fi mogą zajmować wyłączni wyrażenia reprezentujące przedmioty, por. np. pozycję nominatiwu predykat kicha, to taki argument - zgodnie z rozpowszechnioną konwencją terminologie; ną - nazywamy przedmiotowym. Pi .iykaty implikujące wyłącznie argument przedmiotowe to predykaty pierwszego rzędu; por. np. ktoś kaszle, ktoś rozwióc się z kimś, ktoś kraje coś czymś, ktoś uderzył kogoś w coś czymś.

Jeżeli pozycję argumentu y danego predykatu h mogą zajmować wyrażeni reprezentujące stany rzeczy (do zakresu tego pojęcia - stojącego w opozycji d pojęcia przedmiotu - należą cechy, relacje, zdarzenia, procesy, itp.), to tes