1.4. Mycie maszyn i urządzeń. Konstrukcja maszyn i urządzeń a skuteczność mycia \ dezyniekcji
Celem mycia oraz dezynfekcji maszyn i urządzeń jest zapewnienie odpowiedniej ich czystości podczas procesu technologicznego.
Cel ten jest uzyskiwany w wyniku usuwania zanieczyszczeń mechanicznych, chemicznych i mikrobiologicznych z powierzchni roboczej ^stykającej się z produktem) maszyn i urządzeń. Podczas pracy maszyn na ich roboczych powierzchniach powstają osady oraz zalegają cząstki produktu.
Mycie składa się z kolejnych czynności, których liczba zależy od stopnia zabrudzenia oraz rodzaju osadu. Najprostszym przykładem mycia jest cykl płukanie-mycie-plukanie, natomiast bardziej złożony to np. plukame-mycle--płukanie-dezynfekcja lub sterylizacja i niekiedy suszenie.
Płukanie jest powszechnie stosowane jako element mycia i zwykle poprzedza mycie właściwe, przygotowuje odpowiednie warunki do właściwego mycia oraz zmniejsza zużycie środków myjących. Płukanie końcowe usuwa pozostałości środków myjących.
W czasie mycia zachodzi wiele zjawisk, występujących także podczas płukania, natomiast dodatek środków myjących zwiększa skuteczność tego zabiegu.
Wynika to ze współdziałania energii mechanicznej (przepływ cieczy"), cieplnej (podwyższona temperatura) oraz chemicznej (energia chemiczna ujawnia się podczas stosowania środków chemicznych).
Zanieczyszczenia, znajdujące się na powierzchni urządzenia, zachowują się w różny sposób podczas mycia:
— tłuszcze można usunąć za pomocą gorącej wody, jednak, znacznie iepiej użyć roztworów alkalicznych oraz detergentów (patrz rozdział 1.1. „Środki myjące i dezynfekcyjne”),
— cukry dość łatwo można usunąć, o i\e nie są skarmeiizowane,
— białka usuwa się za pomocą roztworów alkalicznych,
— osady substancji mineralnych oraz tzw. kamień mleczny są trudne do usunięcia.
Na skuteczność mycia ma wpływ rodzaj materiału mytej powierzchni, np.
z powierzchni teflonowych łatwo usunąć bakterie, natomiast znacznie trudniej z powierzchni stali kwasoodpornej. Skuteczność usuwania zanieczyszczeń zależy też od gładkości powierzchni, np. tylko szlifowana, a nie polerowana.
• mechaniczne działanie strumienia cieczy dezynfekującej;
• ciepło (para, gorąca woda);
• promieniowanie nadfioletowe i inne.