51
ROZMIESZCZENIE
Problemy
Kręgowce lądowe rozprzestrzeniają się po lądzie oraz, z różnym powodzeniem, poprzez morze. Różnice w faunie różnych krain zoogeograficz-nych można do pewnego stopnia wyjaśnić działaniem czynników ograniczających rozprzestrzenianie się zwierząt, uwzględniając nader złożone współzależności tych czynników. Warunki klimatyczne są, być może, główną przyczyną, dla której płazy ogoniaste są nieobecne na kontynentach południowych, ale szeroko rozmieszczone w krainach północnej strefy umiarkowanej. Roślinność decyduje zaperwne o małym zasięgu wielkiej pandy. Nielotne chruściele Nowej Zelandii zawdzięczają swe powodzenie nieobecności drapieżnych ssaków na tej wyspie. Wody morskie są odpowiedzialne za brak rodzimych żab na Azorach*
Inne różnice między krainami są trudniejsze do wyjaśnienia. Trudno na tych tylko podstawach zrozumieć, dlaczego miałoby w krainie etiopskiej nie być tapirów. Niezdolność do rozprzestrzeniania się nie może być wyjaśnieniem, bo przecież jakoś musiały sięgnąć od Ameryki Południowej do Malajów. Klimat ani roślinność również nie tłumaczą ich rozmieszczenia. Warunki klimatu i roślinności podobne do tych, w których żyją można z całą pewnością znaleźć w Afryce. I znowu te czynniki nie wyjaśniają zadowalająco obecności torbaczy w Australii i obu Amerykach, a nieobecności we wszystkich innych krainach.
Podobne pytania powstają, kiedy badać faunę typowych stref roślinności lub klimatycznych w różnych częściach świata. Chociaż warunki bytowania mogą być niemal identyczne, fauna raczej identyczna nie będzie. Fauna wielkich pustyń Ameryki Północnej i Afryki, chociaż powierzchownie zbliżona, nie jest taka sama. Szczuroskoczki z Arizony i skoczki z Sahary są z pozoru podobne. Mają długie tylne łapki, wło-