214,!5

214 OBRÓBKA PA1 .STYCZNA Laboraion Uli)

utworzenie w strefie odkształcenia plastycznego warstewki smaru rozdzielającej całkow icie dw ie trące się powierzchnie (ciągadło i drut i Stwierdzono, że ciśnienie w przypadku ciągnienia wyrobów o pełnym przekroju poprzecznym powinno być wyższe od naprężenia uplastyczniającego metalu o 5+40%. Na rysunku 5.12 przedstawiony wielostopniowe ciągadło ciśnieniowe opracowane w Instytucie Metalurgii Żelaza w Gliwicach. W konstrukcji tej następuje wzajemne uzupełnianie się przcciwciągu wytworzonego przez ciągadło 9 i hydrodynamicznego smarowania. Wielostopniowe ciągadła ciśnieniowe stosowane są do wszystkich materiałów, a szczególnie materiałów silnie umacniających się i trudno odkształcanych z jednoczesnym zastosowaniem gniotów 40+50%.

Rys.5.12. Ciągadło ciśnieniowe dwustopniowe konstrukcji Instytutu Metalurgii Żelaza; 1 - korpus, 2 - komora chłodzenia, 3 tuleja zaciskowa.

4 - nakrętka, 5 • tuleja ciśnieniowa, 6 - podkładka wzmacniająca.

7 - uszczelnienie. 8 - ciągadło robocze, 9 - ciągadło oporowo-robocze

Zmniejszenie nacisku metalu na roboczą część ciągadła, a zatem i występujących w procesie sił tarcia można uzyskać stosując tzw. przeciwciąg. Polega to na przyłożeniu do ciągnionego pręta siły przcciwciągu P₀przeciwnie skierowanej do siły ciągnienia.

Przeciwciąg w istotny sposób /mienia warunki odkształcenia metalu ^ ciągadle zwiększając naprężenia rozciągające w strefie odkształcenia plastycznego. Zwiększenie tych naprężeń, a zatem i siły' ciągnienia, następuje jednak dopiero po przekroczeniu pewnej ściśle określonej wartości przcciwciągu (rys. 5.13). Przeciwciąg ten nazwano przeciw ciągiem krytycznym. Jak wynika z rysunku przeciwciąg powoduje _aT1niejszenie siły nacisku metalu na powierzchnię ciągadła P_m i (po przekroczeniu Pi*,*,) zwiększenie siły ciągnienia, przy czym wzrost ten jest mniejszy od przyłożonej wartości przeeiweiągu. Wartość przcciwciągu krytycznego zależy od rodzaju ciągnionego materiału i wielkości stosowanego gniotu Im większy stopień odkształcenia, tym wyższa wartość przeeiweiągu krytycznego.

Rys.5.13. Zmiana siły ciągnienia i siły nacisku metalu na ciągadło w funkcji przeeiweiągu

Między siłą ciągnienia P_c, siłą przeeiweiągu Po i siłą nacisku metalu na ciągadło istnieje związek:

Pc = P_ra + Po (5.10)