223

Zdolno# odbkia zależy od rodzaju powierzchni odbijającej, od długości fali padającego promieniowania, od zawarto#! wody w powierzchni odbijającej. Na przykładzie iłu zawierającego w pierwszym przypadku 1% wody. w drugim zaś około 20% widać, że p(A) wyrażony w procentach dla promieniowania o długości fali 1.9$ pm maleje od 60 do około 10%. Znajomo# współczynnika odbicia gleby może być stosowana do oznaczania zawartości wody w warstwie powierzchniowej.

W tabeli 8.2 podano współczynniki odbicia różnych roślin oraz powierzchni zewnętrznych organizmów stałocieplnych.

8.2. IA. Parowanie

Forowanie jest podstawowy m mechanizmem, dzięki któremu organizmy stałocieplne nie ulegają przegrzaniu w ciepłych środowiskach. Ochładzanie spowodowane parowaniem wynika z faktu, źc przekształcenie wody w parę wodną jest pmceiem endotemucznym. Pomiędzy żywymi organizmami a otaczającym je powietrzem zachodzi wymiana materii na drodze dwóch rodzajów dyfuzji - cząsteczkowej lub turbulentnej. Dyfuzja cząsteczkowa przebiega wewnątrz organizmu (płuca u zwierząt lub aparaty szparkowe w liściach) i w cienkiej warstwie powietrza, która go otacza. W atmosferze proces wymiany materii odbywa się za pośrednictwem dyfu• zji turbulentnej, odpowiedzialnej za przekształcenie energii mchu turbułentnego w ciepło. Turbulentny nich cząsteczek pary wodnej i dwutlenku w<ęgla ma zasadnicze znaczenie dla podtrzymywania wyższych form życia. Gęstość strumienia ciepła ą_f traconego przez parowanie można wyrazić wzorem empirycznym w postaci:

</e =    (8 36)

gd/ie: r- Mata cfcromeir>voul \ - wipókzynnik pranoi/reu ciepła prut pmwmt*. p, i p₀ oom c/*h oJpow-Ktlnio ciimcme c/^Kkowe fury wudnej na powierzchni Udry organizmów uałocicplaycti oraz ciin»c«ac c/ątzkowe pary modnej w otoczeniu.

Można sprawdzić, że wyrażenia ^ i ^ mają wymiar temperatury.

Wymiana masy między ciałami a opływającym je powietrzem jest zjawiskiem formalnie analogicznym do konwekcyjnej wy miany ciepła i może być opisana przy użyciu bezwymiarowych liczb podobieństwa. Liczbę Shcrwooda (S*) można wyprowadzić z równania:

(8.37)

F = (Sb) • D(c_s - cj/d

fdx*: F - rtmaneń masy gazu na jednottkę pc*i powie redin Ikg • m‘^J • §*'). c_m - iredme martoio wę/enia gazu na powierzchni ciała i w otoczenia. D - współczynnik djfwji gaz u. d - grwfcoiZ wwstwy wo^cego powietrza.

Równanie (8.37) można przedstawić w innej postaci:

223