6.1. NAWĘGLANIE
Podstawowym środkiem transportu w krajowych elektrowniach opalanych węglem kamiennym j est kolej normalnotorowa. Węgiel j est przewożony węglarkami dwuosiowymi o ładowności do 24 Mg (z odchylną ścianą czołową), węglarkami czteroosiowymi 401 W o ładowności 60 Mg i sześcioosiowymi 601 W o ładowności 90 Mg oraz wagonami samowyładowczymi typu Talbot o ładowności ok. 60 Mg (rys. 6.2).
Drogą wodną węgiel może być dostarczany do elektrowni za pomocą barek o ładowności 250 -h 3000 Mg lub statków o pojemności do 20 000 Mg (na Wielkich Jeziorach w USA) - gdy elektrownia jest położona w obrębie portu. Ten rodzaj transportu jest szeroko rozpowszechniony, jako najtańszy, w krajach o łagodnym klimacie i dobrze rozwiniętych drogach wodnych.
Elektrownie spalające węgiel brunatny buduje się zwykle w bezpośrednim sąsiedztwie kopalni odkrywkowych. Węgiel transportuje się wówczas bezpośrednio za pomocą przenośników taśmowych lub wagonów samowyładowczych, kursujących wahadłowo między kopalnią a elektrownią po liniach kolejowych, wydzielonych z sieci PKP. Ze względu na duże moce elektrowni wchodzi tu w rachubę transport bardzo dużych ilości węgla. Na przykład dla Elektrowni Bełchatów o mocy 4440 MW węgiel z kopalni odkrywkowej jest transportowany trzema przenośnikami (w tym jeden rezerwowy) o wydajności po 6400 Mg/h (szerokość taśmy 1800 mm, prędkość przesuwu taśmy 5,24 m/s). Transport bezpośredni, np. kolejką linową lub kolejką wąskotorową, stosuje się także niekiedy w mniejszych elektrowniach położonych blisko kopalni. Do niewielkich elektrociepłowni komunalnych lub przemysłowych, położonych w obrębie miast, węgiel może być dowożony specjalnymi samochodami ciężarowymi.
Pomyślne doświadczenia z pracy pierwszych instalacji transportu węgla rurociągami (w postaci mieszaniny rozdrobnionego węgla i wody) stwarzają także możliwość rozwoju tego sposobu transportu, zwłaszcza gdy elektrownia ma być opalana węglami odpadowymi.
Podstawowymi urządzeniami do rozładowywania zwykłych wagonów - węglarek są wyładowarki i wywrotnice wagonowe (czołowe i boczne). W małych
277