306 6

306

Mózgowie, encephalon

Granulationes arachnoideae Cornu frontale Cisterna pericallosa ^

Spatium subarachnoideum Foramen interventriculare * — — .

Ventriculus tertius — —

Cisterna chiasmatica--

Cisterna interpeduncularis--

Aqueductus mesencephali **----

Cisterna pontocerebellaris -

Ryc. 526 Komory mózgowia, ventriculi encephali i przestrzeń podpajęczynówkowa, spatium subarachnoideum schemat krążenia płynu mózgowo-rdzeniowego, liquor cerebrospinalis, od przestrzeni wewnętrznych do zewnętrznych

*    Klinicznie: foramen Monroe

*    * Klinicznie: kanał Sylotusa

Pars centralis

/ Sinus sagittalis superior

Plexus choroideus ventriculi lateralis

^ — Plexus choroideus ventriculi tertii

— — — Cornu occipitale

Cornu temporale

V. magna cerebri

-----Sinus rectus

Ventriculus quartus

Confluens sinuum

Plexus choroideus ventriculi quarti

— Apertura mediana ventriculi quarti ^X\ ^N Cisterna cerebellomedullaris posterior Apertura lateralis

Granulationes arachnoideae ^

Pia mater cranialis

Sinus sagittalis interior

Arachnoidea mater cranialis

(Spatium subdurale)

Spatium subarachnoideum —

Dura mater cranialis, —

Falx cerebri

Cornu frontale —

Cisterna pericallosa —

Ventriculus tertius —

Cisterna chiasmatica —

Ryc. 527 Komory mózgowia, ventriculi encephalii przestrzeń podpajęczynówkowa, spatium subarachnoideum; przekrój pośrodkowy; widok od strony przyśrodkowej

/ Pars centralis

z Foramen interventriculare

z Sinus sagittalis superior

Cornu

occipitale

Spatium

subarach

noideum

--V. magna

cerebri

--Sinus

rectus

z Plexus / choroideus ventriculi tertii

Cornu

temporale

^ "*• Cisterna cerebellomedullaris posterior

Canalis centralis

Cisterna interpeduncularis Cisterna pontocerebellaris

Aqueductus mesencephali

Ventriculus quartus

Płyn mózgowo-rdzeniowy, liquor cerebrospinalis

Płyn mózgowo-rdzeniowy, liąuor cerebrospinalis, wytwarzany jest przez całą wy ściółkę przestrzeni wewnętrznych, ependyma, zwłaszcza przez sploty naczyniówkowe. Przez obydwa otwory międzykomorowe (Monroe) płyn przepływa do komory trzeciej, a z niej przez wodociąg śródmózgowia (Sylvius) do komory czwartej i kanału środkowego rdzenia kręgowego. Otwór pośrodkowy (Magendius) i otwory boczne (Luschka) komory czwartej stanowią jedyne połączenia z przestrzenią zewnętrzną, spatium subarachnoideum.

Płyn opływa całe mózgowie i rdzeń kręgowy. Jest on resorbowany do krążenia żylnego przez pochewki chłonne małych naczyń krwionośnych opony miękkiej, pochewki okołonerwowe nerwów czaszkowych i rdzeniowych oraz przez ziarnistości pajęczynówki (Pacchioni). Niedrożnością zagrożone są przede wszystkim przewężenia w układzie komorowym: foramina interwntricularia, aąueductus mesencephali, aperturae mediana et laterales.

W przypadku ich nieprawidłowości, np. w następstwie zaburzeń rozwojowych lub procesów zapalnych, może powstać wodogłowie wewnętrzne, hydrocephalus internus. Poszerzenie przestrzeni podpajęczynówkowej, np. wskutek zaniku mózgu, określa się wodogłowiem zewnętrznym, hydrocephalus externus.