207 2

si 0,05 mm w miejscu współpracy wałka z pierścieniem uszczelniającym. Przy większym biciu będą zawsze występowały wycieki oleju. Przyczyna

Rys. 5.101. Schemat sprawdzania bicia promieniowego wałka atakującego przekładni głównej

zbyt dużego bicia może leżeć w zużyciu łożysk lub bieżni łożyskowych na wałku, względnie w skrzywieniu wałka. W tym ostatnim przypadku naprawa, trudna do wykonania ze względu na wymaganą dużą dokładność, polega na przeszlifowaniu i pochromowaniu powierzchni wałka współpracującego z pierścieniem i łożyskami oraz ponownym przeszlifowaniu z dokładnym zachowaniem osiowości. Jeżeli mimośro-dowość wynika wskutek zużycia łożysk, należy łożyska wymienić, lub naprawić — jeśli są to łożyska igłowe.

Najważniejszą czynnością przy składaniu przekładni głównej jest prawidłowe wzajemne ustawienie kół zębatych atakującego i talerzowego, warunkuje ono bowiem prawidłową współpracę zębów kół.

Jeżeli w przekładni nie były wymieniane żadne z ważniejszych elementów jak np. koła zębate lub łożyska i jeżeli ślady współpracy zębów nie nasuwają żadnych wątpliwości, a przed rozebraniem praca przekładni była również prawidłowa, przekładnię można złożyć bez żadnych zmian, zakładając wszystkie dotychczasowe podkładki regulacyjne w identycznym układzie.

W przypadku, gdy wymieniane były jakiekolwiek z głównych części przekładni, gdy ślady współpracy zębów nasuwają wątpliwości albo też przekładnia nie pracowała prawidłowo przed rozbiórką, należy sprawdzić i wyregulować ustawienie kół zębatych.

Przy ustawieniu kół zębatych przekładni głównej wychodzimy z podstawowego wymiaru ustawienia kół — wymiar „R” na rysunku 5.102. Wymiar ten podawany jest zazwyczaj na obwodzie wieńca koła talerzowego. Jest to najczęściej słabo widoczny napis wykonany elektrografem w postaci całkowitej liczby — wyrażającej wymiar lub odchyłki od pewnej wartości nominalnej. I tak np. w przekładni motocykla BK-350 nominalna wartość wymiaru podstawowego (mierzona od czoła koła atakującego, a nie od krawędzi oparcia łożyska jak na rysunku 5.102) wynosi 48 mm; jeśli na kole podana jest

Podkładka

Rys. 5.102. Zasadnicze dane do ustawiania kół zębatych przekładni głównej

cyfra „0” znaczy to, że wymiar podstawowy jest równy nominalnemu, jeśli zaś podano „—3” oznacza to, że wymiar podstawowy wynosi 48,00—0,3 = 47,70 mm itd. Często, jako druga liczba, podawany jest również wymiar „T” lub wymagany luz międzyzębny. Trzecia liczba oznacza numer pary kół zębatych. Ten sam numer powinien być na kole atakującym i na kole talerzowym.

Znając podstawowy wymiar ustawienia kół „R” montujemy wałek atakujący i dobieramy tak grubość podkładek regulacyjnych, aby po skręceniu śrub mocujących ustawienie koła atakującego było zgodne z podstawowym wy-

207