318

Cement powszechnego użytku - hydrauliczne spoiwo mineralne, spełniające wymogi normy PN-EN 197-1:2002.

Ciepło twardnienia - ilość ciepła wydzielająca podczas procesu wiązania i twardnienia spoiwa.

Chłonność kapilarna - masa wody wchłonięta przez powierzchnię podstawy wyrobu ceramicznego w wyniku podciągania kapilarnego.

Dehydratacja - utrata cząsteczek wody przez określoną substancję w wyniku jej ogrzewania.

Dehydroksylacja - utrata grup hydroksylowych (OH) przez określoną substancję w wyniku jej ogrzewania.

Dodatek mineralny do betonu - zmielona substancja nieorganiczna pochodzenia naturalnego (pucolana, kamień wapienny) lub przemysłowego (popiół lotny, żużel, pył krzemionkowy) wprowadzana do mieszanki betonowej w celu poprawienia określonych właściwości tej mieszanki i/lub stwardniałego betonu.

Dodatki poryzujące - dodatki technologiczne wprowadzane do masy ceglarskiej lub domieszki chemiczne dodawane do mieszanki betonowej, których efektem działania jest wzrost porowatości tworzywa ceramicznego lub mieszanki betonowej i betonu.

Dodatki schudzające - dodatki technologiczne wprowadzane do wysokoplastycznej gliny w celu obniżenia jej plastyczność i poprawienia właściwości formierczych ceramicznej masy plastycznej.

Domieszka do betonu - domieszka chemiczna, produkt organiczny lub nieorganiczny, wprowadzany do mieszanki betonowej w ilości nie większej niż 5% w stosunku do masy cementu w celu poprawienia określonych właściwości mieszanki betonowej i/lub stwardniałego betonu.

Domieszki napowietrzające - środki o właściwościach powierzchniowo czynnych, wprowadzające do zapraw lub betonów pęcherzyki powietrza o średnicy do 200 jxm w celu zmniejszenia ich gęstości objętościowej lub zapewnienia mrozoodporności i odporności na działanie środków odladzających.

Dyfuzja - wyrównywanie różnic potencjałów chemicznych w układach wieloskładnikowych, uwarunkowane samorzutnym ruchem cząstek.

Ekspansja - przyrost objętości materiału w wyniku zachodzących w nim procesów fizykochemicznych lub oddziaływań zewnętrznych.

Filc termoizolacyjny - wyrób elastyczny, płaski, stanowiący warstwę termoizolacyjnego materiału włóknistego np. wełny mineralnej z lepiszczem.

Fosfogips - produkt uboczny powstający podczas wytwarzania kwasu fosforowego z fosforytów lub apatytów, składający się głównie z siarczanu wapnia.

Gęstość substancji - masa jednostki objętości substancji, szczelnie wypełniającej przestrzeń (porowatość = 0). Jednostką gęstości w układzie SI jest kgm"³. Często używa się również zwyczajowej jednostki g-cm³.

Gęstość objętościowa (pozorna) - iloraz masy suchego materiału i jego objętości pozornej, czyli sumy objętości ciała stałego oraz porów otwartych i zamkniętych.

318