359

Inny podział szkieł używanych do spajania z metalami oparty jest na stopniu dopasowania wielkości współczynnika rozszerzalności liniowej do odpowiedniego metalu używanego do spajania. Mówi się wtedy o szkłach: platynowych, wolframowych, molibdenowych lub kowarowych.

Na rysunku 13.9 pokazana jest przykładowa zależność lepkości szkła w funkcji temperatury^jednoczesnym wskazaniem obszarów temperatur odprężania, krystalizacji i obróbki. Oznaczone na wykresie temperatury mają duże znaczenie w technologii spajania szkła z metalami. Granicą pomiędzy stanem kruchym a stanem ciągliwym jest punkt przemiany T_g, dla większości szkieł występuje on w zakresie 67(H870 K~ Granicę między stanem płynnym wyznacza punkt topnienia r_topn. Obszarowi odprężania szkła odpowiada taki stan masy szklanej, w którym lepkość jest na tyle mała, iz w masie nie mogą już powstać naprężenia [chem^czn^ a istniejące naprężenia zanikają. Obszarowi krystalizacji szkła (odszklenia) odpowiada taki stan masy szklanej, w którym powstające w czasie^śtygnięcia zarodki kryształów nie mogą rozpuszczać się w masie szklanej. Ich wielkość jest większa od wielkości krytycznej zarodka. Wydłużenie czasu przebywania szkła w tym zakresie może doprowadzić do nadmiernej krystalizacji szkła co powoduje wystąpienie naprężeń lokalnych i wywołuje skłonność do pękania.

Rys. 13.9. Zależność współczynnika lepkości szkła od temperatury oraz charakterystyczne

temperatury szkła

359