10 POUM6WY
, 0.7. Zachowanie się polimerów pod wpływem obciąży
,-_,-rrtvv zawierai się w /adresie temperatur zMiZonyth „ Tempcn.iUr?Jfe>/Wcni.po n,fWlcjk,e „many lemperaiury w pobl,/u " icmperatury ouxvenm. u * . na chowanie mc polimerów ,
pcZty dyskutowany pr,y lu *
upływem W y<)un£ od temperatury. Na rysunku 10.13 pr, 4
dtapulimcm termoplastycznego zawierającego „k S!r, ,
temperatury f, pol.m«y zushowuj:, « P-h-bom ,,k >
^nu zóc u więc poniżej ok. 0.75/, * twarde. kruche. Moduł Yuung., p„llt„ SSST. ,vm /Stres,e temperatur mniejszy ntż. len moduł ceramik. gJy/ s|
wtórne stanowię w polimerach znaczny udzrał w w,gamach chcm,cznych
RYS 10.13. Schematyczne przedstawienie zmiany modułu Younga w zależności od temperatury pr/ , stałym czasie obciążenia typowego polimeru termoplastycznego zawierającego ok 50% fa/i krystalicznej. Na krzywej można wyróżnić cztery wyraźne zakresy: 1 - lepkopłynny 2 - wysokodastyczny. 3 - Icpkospręźysiy. 4 - sztywny (szklisty)
W pobliżu temperatury Tf waność modułu Younga zaczyna szybko maleć. W tych temperaturach polimer może doznawać dość dużych odkształceń, ale po usunięciu naprężeń wraca powoli do pierwotnego kształtu (zachowuje się podobnie jak skóra). D/icjc się tak dlatego, żc wiązania wtórne ulegają zrywaniu, dzięki czemu segmenty cząsteczek mogą się ślizgać względem siebie. Obecność nie ślizgających się segmentów cząsteczek jest przyczyną tego, że po usunięciu obciążeń materiał powoli wraca do pierwotnego kształtu.
Tuż powyżej temperatury Tf w pewnym zakresie temperatur polimer) charakteryzują się dużą elastycznością (zachowują się podobnie jak guma). Ten
£<cs wy«ępujc W6WC/AS. gdy DP> 104 , je*t on spowodowany tym. żc długie ^teczki są po7.wijanc j ,pjąunc cc powoduje wzajemne zapętlcma Pod wpływem \ ,.,/cnia, poza miejscami /upęilcń zapewniającymi materiałowi pamięć kształtu.
iii-gają się wzajemnie , następuje ich rozwijanie Po usunięciu obciążenia materiał wrac„ do pierwotnego kształtu. W obszarze wysokoelastycznym rt..4ć modułu Younga stanowi zaledwie ok. 1/1000 modułu sianu szklistego powyżej temperatury stanowiącej ok 1.4 T, witania wtórne są już UC1C zerwane, a wzajemny poślizg cząsteczek może zachodzić również ,leniach W tych tempcratunich polimery o cząsteczkach liniowych są lepkimi
flVS 10 14 Wpływ ułamka objętości fazy krystalicznej na moduł Younga polimeru termoplastycznego
Temperaturo
RYS. 10.15. Wpływ gęstości wiązań poprzecznych na sztywność polimeru
369