440 2

Chaber bławatek — Chmiel pospolity 431

Zbiór. W celu otrzymania surowca najlepszej jakości musimy przestrzegać pewnych warunków zbioru, mianowicie: 1) zbiera się kwiaty tylko w początkach rozkwitania (powinny one mieć ciemnoniebieskie kwiaty stojące do góry), a nie przekwitające, rozchylone lub zwisające w dół (kwiaty przekwitające dają surowiec wyblakły); 2) zbiera się tylko w czasie suchej pogody, bez rosy, by móc je szybko ususzyć, gdyż przy dłuższym suszeniu kwiaty blakną; 3) suszenie przeprowadza się jak najszybciej, a więc w suszami ogrzewanej przy temperaturze 45° albo w cieniu na silnym przewiewie; 4) po ususzeniu natychmiast pakować i chronić przed światłem, w przeciwnym razie surowiec blaknie. Przechowywać w szczelnym opakowaniu, ponieważ jest to surowiec łatwo chłonący wodę. Tylko przy przestrzeganiu tych warunków uzyskamy towar barwy naturalnej, tj, o niebieskich kwiatach. Poza tym towar musi być czysty, bez rozkruszu i kwiatów rurkowatych oraz bez koszyczków kwiatowych i wyblakłych kwiatów.

Zbiór przeprowadza się zazwyczaj w ten sposób, że zbiera się całe koszyczki i z nich wyskubuje ręcznie kwiaty niebieskie, które następnie szybko suszy się i po przesortowaniu pakuje do baniek metalowych lub szczelnych skrzynek, mocno uciskając. Przy masowej produkcji w niektórych okolicach kraju, stosowano następujący sposób zbioru. Przestrzegając wyżej podanych warunków zbioru, zbierano ręcznie całe koszyczki kwiatowe, następnie przenoszono nie ugniatając, na miejsce suszenia. Suszenie przeprowadzano w piecach chlebowych. Umieszczano koszyczki kwiatowe na sitach i wsuwano na krótko (3—4 minuty) do gorącego pieca, po czym dosuszano w temperaturze do 45° (pod wpływem wysokiej temperatury koszyczki rozluźniają się). Po wyjęciu z pieca przecierano je przez sito, przez którego oczka przechodzą kwiatki rurkowate, natomiast koszyczki puste po skrążeniu na sicie łatwo jest oddzielić od niebieskich kwiatów języcz-kowatych. Dla otrzymania I gatunku konieczne było jednak jeszcze przebranie surowca i oddzielenie wyblakłych kwiatów. Z 5 kg świeżych kwiatów bez koszyczków otrzymuje się około 1 kg suszu.

W magazynie przechowuje się ususzony surowiec w szczelnym opakowaniu w dziale surowców obojętnych.

15. Chmiel pospolity — Humulus lupulus L.

Rodzina: Konopi o watę — Cannabaceae

Chmiel jest znaną ogólnie byliną, która wije się dookoła innych roślin, głównie drzew. Rośnie w stanie dzikim w lasach i zaroślach. Pędy chmielu dochodzą nieraz do długości kilkunastu metrów. Uprawiany jest od dawna, głównie na południu i zachodzie Polski, na żyznych glebach próchnicznych.