493 2

12.5. SCHEMATY I WYPOSAŻENIE ELEKTRYCZNE ELEKTROWNI WODNYCH

metod. Całkowite zatrzymanie hydrozespołu odbywa się metodą mechaniczną (hamulec 14 na rys. 12.18). Po zatrzymaniu zespołu następuje obniżenie poziomu wody w komorze wirnika pompoturbiny za pomocą sprężonego powietrza, celem zmniejszenia mocy rozruchowej. Następnie rozpoczyna się rozruch hydrozespołu jedną z wyżej opisanych metod. Porównanie czasów poszczególnych operacji przejścia do różnych systemów pracy hydrozespołu odwracalnego podano na rysunku 12.20.

Na rysunku 12.21 przedstawiono przekrój budynku elektrowni pompowej Żarnowiec (4 x 170 MW). Elektrownia ma sztuczny zbiornik górny zbudowany na płaskowyżu położonym w bezpośrednim sąsiedztwie jeziora z naturalnym ciekiem wody, stanowiącym zbiornik dolny elektrowni. Poziom wody w jeziorze podnosi się i opada o 1 m. Derywacj a jest wykonana napowietrznymi rurociągami ciśnieniowymi stalowymi o średnicy przekraczającej 7 m i długości 1140 m.

Rys. 12.21. Przekrój poprzeczny budynku elektrowni pompowej Żarnowiec 1 - hala maszyn; 2 - generator; 3 - silnik rozruchowy; 4 - pompoturbina; 5 - zamknięcie motylowe; 6 - pomieszczenie urządzeń kompensacyjnych; 7 - rurociągi ciśnieniowe;

8 - wentylatomia nawiewu; 9 - rozdzielnia; 10 - pomieszczenie kablowe; 11 - stanowiska transformatorów; 12 - stanowiska odgromników; 13 - wyloty z rur ssących; 14 - kanał odpływowy; 15 - sprężarki

12.5. SCHEMATY I WYPOSAŻENIE ELEKTRYCZNE ELEKTROWNI WODNYCH

Hydrogeneratory są prądnicami synchronicznymi o biegunach wydatnych. Dla bardzo małych mocy stosuje się prądnice asynchroniczne (bez wzbudzenia). Zależnie od typu turbiny stosuje się generatory z wałem pionowym lub poziomym o prędkości obrotowej 75 — 1000 mirr ^!. Moc generatora dobiera się zwykle do generowanej mocy turbiny. W przypadku zespołów odwracalnych moc maszyny elektrycznej jest dobierana najczęściej do mocy pomp, gdyż moc potrzebna na pompowanie jest zazwyczaj większa od mocy oddawanej przez turbinę (porównaj dane w podrozdz. 12.7).

493