554

17.1.    Mechanizm wentylacji płuc

17.1.1.    Rola ciśnień wewnątrzopłucnowego i śród pęcherzy kem ego

kuch powietrza do płuc podczas wdechu oraz z płuc podczas wydechu jest spowt>-dowany zmienny różnicy ciśnień między powietrzem atmosferycznym a płucami. Jak pow staje u różnica ciśnień?

Zrozumienie lego problemu ułatwi nam proste doświadczenie z gumowym balonikiem umieszczonym w szczelnie zamkniętej butli z ruchomym dnem - może być mm gumowa przepona (ryc. I7.1a); balonik jest połączony przez rurkę z otoczeniem. a więc panuje w nim ciśnienie atmosfery czne Rozciągnięcie dna butli powoduje zwiększenie jej objętości i tym samym zmniejszenie ciśnienia w jej wnętrzu; na powłokę balonika działa od wewnątrz większe ciśnienie powodując jego odkształcenie i napływ powietrza do balonika. W odkształconej powłoce balonika pojawiają się siły sprężystości (tym większe, im większe jest odkształcenie). przeciwdziałające dalszemu odkształcaniu - ich efektem jest ciśnienie sprężyste p^ wywierane przez ścianki halomka na wypełniające go powietrze. Balonik odkształci się tak. aby suma ciśnienia sprężystego i ciśnienia w butli równoważyła ciśnienie atmosferyczne powietrza wypełniającego balonik.

Płuca znajdują się w klatce piersiowej - szczelnie zamkniętej przestrzeni, w której panuje ciśnienie zwane ciśnieniem wcwnątrzopłucnowym pCiśnienie powietrza w płucach, a właściwie w pęcherzykach płucnych jest nazywane ciśnieniem śródpęcherzykowym p_p. Pęcherzyki płucne są oplecione sprężystymi włókienkami białkowymi, między innymi kolagenowymi, które nadają tkance płucnej pewne właściwości sprężyste. Siły sprężystości usiłują zmniejszyć objętość płuc. dlatego

Ryc. 17.1. W odkształconym baloniku pojawia s»ę ciśnienie sprę/ysic lak różnica ciśnień pęcherzykowego i ***nąlrzoptucno*ego równoważy ciśnienie sprężyste tkanki płucnej (b).

b

554