64 2

3 STRUKTURA KRYSTALICZNA - KRYSTALOGRAFIA

3.8. Struktury krystaliczne materiałów ceramicznyc

liczne * których aniony tworzy Wicie materiałów ceramicznych ma struktury krysca it ' _łanm prymitywna (Rp,

jedną ze struktur krystalicznych: RSC. RPC, HZ u    Różnorodność struktur

a kationy są rozmieszczone w lukach międ/y amon    |_uk * strukturach

związków chemicznych jest rezultatem róincj jer > p_r/cd prz> stąpieniem do RSC. RPC. HZ . RP oraz rozmieszczenia w nich ^kan _{jc/łl vch} będą omówione omawiania struktur krystalicznych ^rnalena _stn,kiurach luk. Wielkości luk wymiary i rozmieszczenie występujący*.h w tyc Ryjami o średnicy równej obliczono przy załoZemu. Ze atomy są ^S/,.^yt : gęstości atomów Wymiar luki odległości między atomami w tóeninhjic> ⁿ*J^ _micszc/ącej się w luce określono natomiast maksymalną sredn A

Wymiary i rozmieszczenie luk    . _umudrycou (rys. 3.20). Luk,

W strukturze RSC są dwa toć/ajc u ,    . _nVłC każdej krawędzi komórki KaZd..

okiaedrycyic znajdują ^s'^ę ^    ! J^now.ą wierzchołki regularnego ośm.o-

lukę otacza 6 atomów. któryt ^h _xaA(A- <_rednica atomu sieci). Na jedną komórkę ścianu. Średnica luki wynosi .    mieszczącą się w środku komórki oraz p<,

clemenunupnypada I    I/* - 4- W .ej „nrkru,,

1/4 z luk-^Uwdi * -    Sm luka oktaedryczna. L* ,

kuczne)    ......

JCSI 8 lok r^drycznych. mieszczących sic całkowicie wc wnęirzu komórki N. jeden atom przypadają zatem 2 luki tetracdryczne.

«-Luko

RYS 3.20. Położenia luk w strukturze krystalicznej regularnej ściennie centrowanej: a) luki okt.i cdrycznc. b) luki tetracdryczne

W strukturze RPC są również dwa rodzaje luk: oktaedryczne i tetracdryczne (ryy 3.21). Luki oktaedryczne znajdują się w środku ścian komórki oraz w połowie długości jej krawędzi. Każdą lukę otacza 6 atomów, których środki wyznacza)., wierzchołki spłaszczonego ośmtościanu. Średnica luki wynosi 0.155r/. Jednak

RVS

Atom

LuV<a

luk w łtrukiurte kryulione, regularne, pr/c«rzcnmc .,k«*eJr>x«c. b) luki iciraedryt/ne

centrowanej

a) luki

, ■, w kierunkach prostopadłych do kierunku spłaszczeń,., ośmtościanu jest "^{,C fc}‘^>>Ł ks/a i wynosi 0.633d Liczba luk przypadających na komórkę wynosi "T/r TT 1/4 - 6 natomias. na atom przypadają 3 luk. Luk. tc.raedryczne ⁶    na ścianach komórki elementarnej, a każdą z nich otaczają 4 atomy,

r^ Mrodk, tworzą naroża czworościanu. Średnica luk wynos. 0.2«lJ. Na każdej Te komóik, są 4 luk,, dlatego też liczba luk tetraedrycznych na jedną komórkę

4enien.amą wynosi 4 1/2 6 ^: 12,a na atom przypada 6 luk

Rozmieszczenie luk oktacdrycznych i tetraedrycznych w komórce elemcn-. Struktury HZ pokazano na rys. 3.22. Liczba poszczególnych luk przypadających na atom w tej strukturze jest taka sama jak w strukturze RSC W przypadku idealnej struktury HZ (stosunek c/a = 1.633) równteZ wymiary luk są takie same jak w strukturze R.SC.

• 'Atom o-Luko

RYS. 3.22. Położenia luk w strukturze krystalicznej heksagonalnej zwartej: a) luki oktacdrycznc. b) luki tetracdryczne

W komórce elementarnej struktury RP jest tylko jedna luka w środku komórki otoczona przez osiem atomów, których środki znajduje się w narożach komórki (rys. 3.23). Średnica luki wynosi 0.732c/. a na atom przypada jedna

65