650

Załączony ilo lego oświadczenia wykres przedstawia możliwość wystąpienia efektów biologicznych w zale/no^ci od elekt) w nego natężenia ultradźwięków ora/ czasu ekspozycji (ryc. 19.11).

Z wykresu tego wynika. Ze dla natężeń poniZcj 10 kW/m^: przy dowolnie długim czasie ekspozycji nie powinny występować Żadne istotne biologiczne efekty na-diwiękowiania.

19.3. Wpływ przyspieszeń

W z* lązku z rozwojem szybkich środków transportu coraz częściej spotykamy się z zaburzeniami czynności organizmu wywołanymi ruchem. Poznanie biologicznych skutków oddziaływania czynników związanych / ruchem wymaga zastosowania praw mechaniki

Człowiek nic odczuwa Żadnych negatywnych skutków przemieszczania się nawet z bardzo dużymi prędkościami, np. występującymi w kosmonauty ce v m 14-10^{1 2} mfc. Istotne problemy pojawiają się natomiast w kaZdej sytuacji związanej ze zmianą prędkości, a więc takiej, w której występuje przyspieszenie. Z punktu widzenia fizyki wyróżniamy następujące przyczyny pojawiania uę przyspieszeń; są to zmiany;

-    wartości prędkości liniowej w mchu prostoliniowym.

-    kierunku prędkości w mchu krzywoliniowy m.

-    wartości prędkości kątowej.

Oczywiście możemy mieć do czynienia z sytuacją, w której występują różne przyczyny rónnoczeime. W medycynie lotniczej i fizjologii wartość przyspieszenia liniowego przyjęto wyrażać jako <«) wielokrotność przyspieszenia ziemskiego (g).

n«n g    (19.18)

Wpływ przyspieszeń na orgam/m człowieka z punktu widzenia patofizjologii uwarunkowany jesl następującymi czynnikami:

-    wartością przyspieszenia.

-    czasem trwania.

-    kierunkiem i zwrotem w stosunku do podłużnej osi ciała,

-    szybkością zmian przyspieszenia.

-    kondycją i wcześniejszym treningiem organizmu.

Aby zobrazować wartości przyspieszeń, z jakimi można się spotkać, i czasów ich oddziaływania na organizm, zestawiono kilka przykładów w tabeli 19.4.

Ze względu na czas występowania przyspieszenia (A/) wyróżniamy następujące kategorie

650

1

   udarowe A/ C 0.05 *.

2

   krótkotrwałe 0.31 < Al < I u