691

Współczynnik absorpcji *1a<ctwcj (SAR - specific absorption ratę) oznacza ilość energii pochłanianej w jednostce czasu przez jednostkę masy ciała pochłaniającego. Jeżeli znane są wartości natężenia pola E (wartość skuteczna), przewodności elektrycznej właściwej k i gęstości p tkanki, to współczynnik ten można określić ze wzoru:

SAR*

k£

P

(21.19)

21.2.1. Oddziaływanie pól stałych i wolnozmicnnych

Składowa elektryczna

Zewnętrzne pola elektryczne mogą wywoływać w tkankach (organizmach) wszystkie możliwe rodzaje polaryzacji elektrycznej (elektronową, atomową, orientacyjną i jonową), indukowanie ładunków elektrycznych na powierzchni ciała, indukowanie prądu elektrycznego wewnątrz organizmu. Ponieważ przewodność elektryczna właściwa organizmu jest wielokrotnie większa od przewodności otaczającego powietrza, pole elektryczne wewnątrz organizmu jest znacznie mniejsze i jego wpływ na ogół jest zaniedhy walny.

Składowa magnet) czna

Tego rodzaju pola. na ogół w przypadku większych wartości indukcji magnetycznej. mogą powodować:

-    działanie magnetomechamcznc (translację cząsteczek - w polach niejednorodnych. porządkowanie dipoli magnetycznych)

* działanie na pomszające się ładunki

-    działanie na błony komórkowe

-    działanie na sieci neuronałnc

Pola magnetyczne zmienne indukują w tkankach prądy wirowe, które - jak się przypuszcza - mogą wywoływać efekty rezonansowe w postaci otwierania i zamykania kanałów jonowych. T^m się tłumaczy na przykład zwiększony wypływ wapnia z komórek nerwowych mózgu eksponowanych na połę elektromagnetyczne (147 MHz). modulowane częstotliwością 6-20 Hz oraz 60 Hz.

W ostatnim dziesięcioleciu wykonano wiele badań o charakterze epidemiologicznym nad korelacją występowania niektórych nowotworów a ekspozycją na pola magnetyczne 50-60 Hz. dla stosunkowo niskich poziomów indukcji pola (od kilku do kilkudziesięciu mikrotesli). Ich wyniki nic dały rozstrzygającej odpowiedzi (przy ekspozycjach nie wywołujących wzrostu temperatury ciała ponad 1°C) w kwestii powstawania nowotworów, ale potwierdziły wt/osi ryzyta rozwoju tych chorób w grupach ludzi mieszkających dłuższy czas w pobliżu linii energetycznych.

691