3tom213

d. GOSPODARKA ELEKTROENERGETYCZNA 428

elektryczną (taryfy licznikowej), do której stosowania wystarcza licznik energii elektrycznej, a zatem

(6.114)

K_E — K_b/ + k’f—+k_EE — K_n+K_eE

przy czym

^'e

(6.115)

Innym rodzajem taryfy elektroenergetycznej jest taryfa czasowa (dwu- lub trój-czasowa), polegająca na uzależnieniu ceny energii elektrycznej od pory dnia lub nocy. W taryfie dwuczasowej rozróżnia się strefę dzienną i nocną, a w taryfie trójczasowej — strefę szczytową, dzienną i nocną. Okresy trwania poszczególnych stref czasowych, a zwłaszcza strefy szczytowej i dziennej, mogą się zmieniać w ciągu roku. Warunkiem stosowania taryf czasowych jest instalowanie odpowiednich liczników dwu- lub trój-taryfowych, połączonych z urządzeniami zegarowymi lub sterowanych z sieci za pomocą impulsów elektrycznych o większej częstotliwości, np. 175 Hz.

Do rozliczeń za zużywaną energię bierną, oprócz liczników energii czynnej, stosuje się liczniki energii biernej. Taryfę opłat za energię elektryczną rozbudowuje się o dodatkowy człon stanowiący opłatę za energię bierną i wówczas zamiast dwuczłonowego wzoru (6.114) otrzymuje się zależność trójczłonową

Kg = Ku + k'_EE+k_fbE_b    (6.116)

przy czym k_Eb —jednostkowy koszt energii biernej w danym miejscu poboru, zł/(kvar • h).

Inny sposób rozliczania z odbiorcami polega na stosowaniu dopłaty lub bonifikaty w zależności od średniej obrachunkowej wartości tg<p_av w rozpatrywanym okresie, wyznaczonej ze wzoru

tg<Pav =

El

E

(6.117)

Nadwyżkę energii biernej, podlegającą opłacie, może stanowić energia bierna zużywana w ilości przekraczającej umowną wartość tg<p_av, np. tgę>_av = 0,6. Przy braku liczników energii biernej przeprowadza się odpowiednie pomiary dorywcze, które stanowią podstawę do określenia zużycia energii biernej w danym okresie obrachunkowym.

WYKAZ WAŻNIEJSZYCH OZNACZEŃ

Wielkości, współczynniki

a — współczynnik śtrat jałowych b    współczynnik strat obciążeniowych

C    — stała systemowa

d    — stopa dyskonta

E    — energia elektryczna

/    współczynnik załączenia

i — wartość względna prądu J    — gęstość prądu

K    — koszt całkowity

k    — koszt jednostkowy

l    — stopień wyrównania

m    — stopień obciążenia

N    —    liczba odbiorców, liczba lat eksploatacji

n    stopień wyzyskania

P    —    moc czynna

p    —    wskaźnik niezawodności

r    —    współczynnik rozszerzonej reprodukcji

Q    moc bierna

ą    wskaźnik zawodności, wskaźnik awaryjności

S    —    moc pozorna

T    —    okres

t    —    czas

a    —    wyróżnik obciążenia

5    —    współczynnik    udziału w szczycie

S — stopień strat obciążeniowych

o	— stopień równomierności obciążeń	i	— instalowany
T	— czas trwania największych strat	N	— znamionowy
	obciążeniowych	n	nakładowy
Q	— kąt mocy	obc	— obciążeniowy
*	— kąt miesięczny w modelu rocznej zmienności	opt	— optymalny
	obciążeń	P	— dotyczący mocy czynnej
W skaźniki dolne		Q	dotyczący mocy biernej
		r	— roczny
a	— dotyczący awaryjności	S	— dotyczący mocy pozornej
ak	— dotyczący akumulacji	s	— szczytowy, stały
am	- dotyczący amortyzacji	stat	— statyczny
av	— średni	t	— chwilowy
b	— bierny	tg	— tygodniowy
C	— dotyczący kondensatora	X	— dotyczący reaktancji
d	— dobowy	z	— zmienny, załączenia
E	— dotyczący energii	0	początkowy, zerowy, jałowy
e	— eksploatacyjny	1	doprowadzany, wejściowy
et	— etapowy	2	— oddawany, wyjściowy

LITERATURA

6.1.    Bematek M., Matla R.: Gospodarka energetyczna w przemyśle. Warszawa, Wyd. Politechniki Warszawskiej 1975.

6.2.    Góra S.: Gospodarka elektroenergetyczna w przemyśle. Warszawa, PWN 1975.

6.3.    Góra S., Kopccki 1C, Marecki J., Pochyluk R.: Zbiór zadań z gospodarki elektroenergetycznej. Wyd. 5. Warszawa—Poznań, PWN 1975.

6.4.    Kopccki K.: Zagadnienia gospodarki elektroenergetycznej. W: Poradnik inżyniera elektryka, L 4, rozdz. 20. Warszawa, WNT 1975.

6.5.    Marecki J.: Gospodarka skojarzona ciepłno-elektryczna. Wyd. 3. Warszawa, WNT 1991.

6.6.    Mejro C.: Podstawy gospodarki energetycznej. Wyd. 3. Warszawa, WNT 1980.