76

78 Rozdział 3

Sn _ Sn f ~STb ~ STpn

Up \ STpb STpb j STb ’

gdzie: STpn - wartość netto prod. środków trwałych, pozostałe oznaczenia jak w tabeli.

Tak więc:

3015.5 (.    244,5 'j 978

Psl₀ -

"Pst, =

733,5 1325 (

978

630

= 4,1 ■ 0,75 • 0,6 = 1,85

913,9

321,1

1235

1235

1900

= 3,64 • 0,74 ■ 0,65 = 1,75

Postać funkcji i mierzalność czynników sprawczych umożliwia zbadanie przyczyn zmian produktywności środków trwałych. Stosując metodę kolejnych podstawień (patrz p.l .2.2) obliczono:

a)    wpływ zmian współczynnika produktywności produkcyjnych środków trwałych netto:

3.64    x 0,75 x 0,6 - 4,1 x 0,75 x 0,6 = 1,64 - 1,85 = -0,21

b)    wpływ zmian stopnia zużycia produkcyjnych środków trwałych:

3.64    x 0,74 x 0,6 - 3,64 x 0,75 x 0,6 = 1,62 - 1,64 - -0,02

c)    wpływ zmian struktury środków trwałych:

3.64    x 0,74 x 0,65 - 3,64 x 0,74 x 0,6 = 1,75 - 1,62 = +0,13

Z = -0,1

Zmniejszenie się współczynnika produktywności środków trwałych brutto w roku badanym o 0,1 zł w stosunku do roku ubiegłego było przede wszystkim wynikiem obniżenia się produktywności produkcyjnych środków trwałych netto (spadek współczynnika z tego tytułu wynosił 0,21 zł). Dodatkowo wzrost stopnia zużycia produkcyjnych środków trwałych ( zmniejszenie wskaźnika wartości netto) obniżył produktywność środków trwałych o dalsze 0.02 zł. Poprawa struktury rzeczowego majątku trwałego (wzrost udziału produkcyjnych środków trwałych w środkach trwałych ogółem) zniwelowała ujemne skutki działania powyższych czynników. Wzrost produktywności z tego tytułu wynosi 0,13 zł. Tak więc w efekcie działania trzech czynników wartość sprzedaży przypadająca na jednostkę wartości brutto środków trwałych ogółem zmniejszyła się w roku badanym jedynie o 0.1 zł.

W analogiczny sposób można przeprowadzić badania przyczynowe zmian współczynnika zyskowności (rentowności) środków trwałych.