120
Urządzenia transportu
yoiyawj
przekroje poprzeczne. Ponadto haki muszą być mocowane tak, aby pominą obciążenia można je było swobodnie obracać względem napiętego cięgna I W tym celu stosuje się elementy pośrednie — sprzęgi (rys. 5.2a) lub zblocza (rys. 5.2b).
Do łatwego i szybkiego zaczepiania ładunków na haku dźwignicy służą zawiesia łańcuchowe (rys. 5.3 a) i linowe (rys. 5.3Ó) lub pętle (rys. 5.3c.)
Odrębną grupę zespołów chwytających stanowią uchwyty i chwytaki.
Rys. 5.3. Zawiesia i pętle: a) zawiesia łańcuchowe, b) zawiesia linowe, c) pętla linowa
§y| •
weg0
Uchwyty (rys. 5.4) działają na zasadzie tarcia. Stosuje się je do transportu materiałów stałych. W wyniku napięcia cięgna następuje samoczynne za* kleszczenie się uchwytu na powierzchniach podnoszonego ładunku. W cera zwiększenia pewności działania ich powierzchnie są odpowiednio ukształtowane, np. radełkowane.
Chwytaki są przeznaczone do transportu materiałów sypkich (rtidy, ziemi, węgla).
Chwytaki elektromagnetyczne (rys. 5.5) oprócz rud żelaza mogą przenosić także inne materiały ferromagnetyczne, np. wióry stalowe, złom. Zasadę działania chwytaka do ładunków sypkich wyjaśniono na rys. 5.6.
Cięgna mogą stanowić liny lub łańcuchy.
Liny mogą być konopne (stosowane coraz rzadziej) oraz stalowe z druta o średnicy 0,5-i-2 mm. Wiązki drutów o jednakowej średnicy są skręcane w żyły, które następnie nawija się wokół rdzenia stalowego lub konopnego nasyconego smarem. Tworzą one linę wspólzwitą, gdy druty w żyle są skrę- I cone w tym samym kierunku co żyły wokół rdzenia. O linie przeciwzwitej mówimy wtedy, gdy druty są skręcone w przeciwnym kierunku niż żyły I wokół rdzenia. Te ostatnie są lepsze, gdyż nie wykazują tendencji do rH I wijania się. j