/‘odstawowe •tiin analizy finansowej u przedsiębiorstwie
nania, pozwalającej osiągnąć możliwie wysoki stopień realizacji oczekiwań właścicieli kapitału. Analiza finansowa, jako analiza ex antę wykorzystuje dane prognozowane, odnośnie wolnych przepływów pieniężnych, ryzyka ich osiągnięcia, struktury kapitału, oraz kosztu kapitału obcego i własnego w okresie szczegółowej prognozy i poza nim. Nie oznacza to jednak, że zjawiska występujące w przeszłości nie są przedmiotem analizy. Każda prognoza poprzedzona być winna oceną expost dla ustalenia trendów i tendencji, których kontynuacja możliwa jest w przyszłości także w warunkach nieciągłości.
W zarządzaniu czwartej generacji zwraca się też szczególną uwagę na piątą funkcję zarządzania (obok planowania, organizowania, pobudzania i kontroli), tj. rozwijanie sprawności i uzdolnień ludzkich.17 Duża turbulencja otoczenia powoduje, że działania o charakterze strategicznym nie są już sporadyczne, a ich przeprowadzenie leży w rękach szefów firm, a nie planistów czy doradców zewnętrznych. Zarządzanie strategiczne wyróżnia więc wykonawców, tzn. tych, którzy wykazują inicjatywę nie tylko w myśleniu, ale także w działaniu. Stwierdzenie, że „ludzie są naszym najważniejszym zasobem” stało się przez to jednym z tych banałów, które w istocie rzeczy odzwierciedlają głęboką i podstawową prawdę. Zwłaszcza, że traci na znaczeniu, stanowiące podstawę strategii, założenie wywodzące się z deterministycznej tradycji o tym, iż okoliczności sterują możliwościami rozwojowymi firmy. Natomiast jednym z wielkich osiągnięć w zakresie zagadnień związanych z przywództwem jest rozwój poglądów wolunta-rystycznych, w myśl, których ludzie, jeżeli wskaże się im odpowiednie motywy oraz zastosuje odpowiednie bodźce, mogą czynić cuda bez względu na okoliczności.
Przy systemie zarządzania wartością została zrehabilitowana dawna koncepcja człowieka interesu. W terminologii nowoczesnej ekonomii pojęciu temu nadaje się następujące znaczenie: „Człowiek interesu jest osobą posiadającą umiejętność zarówno rozumienia struktury potrzeb klientów, jak i łączenia tego zrozumienia z wiedzą o kapitale i kosztach w celu wytwarzania wartości ekonomicznej. Człowiek interesu może w sposób twórczy łączyć potrzeby i zasoby produkcyjne. W swej dyspozycji ma kapitał, koszty i energię, pozwalające rozpocząć działalność gospodarczą.”1* Połączenie zarządzania strategicznego, które było do-
17 M.M. Kostera, Piąta funkcja zarządzania, „Przegląd Organizacji” 1990, nr II, s. 10-11.
IK B. Karlof. Strategia biznesu. Koncepcje i modele Przewodnik, Biblioteka Menadżera i Bankowca. Warszawa 1992, s. 49.
19