8
W pracy [31] zwraca się uwagę na dwie zasady kształcenia, szeroko omówione w podręcznikach dydaktyki ogólnej:
- zasadę poglądowości,
- zasadę systemowoścl
Zasada poglądowości opiera się na bezpośredniej styczności zmysłowej z konkretami. W nauczaniu zapisu konstrukcji ma to znaczenie w przejściu:
- od konkretu do abstrakcji, co jest związane z procesami abstrahowania i uogólniania;
- od abstrakcji do konkretu, co jest realizowane w przejściu od obrazu rzeczywistości oraz od symbolu rzeczywistości do rzeczywistości.
Konieczny jest kontakt zmysłowy z konkretami. Ma on znaczenie poznawcze, pokazuje przedmioty w naturalnej wielkości oraz wpływa na rozwój percepcji.
Zasada systemowości wskazuje na potrzebę ujmowania przedmiotów i zjawisk holistycznie i systemowo. Z zasady tej można wyprowadzić ważną w nauczaniu zapisu konstrukcji regułę postępowania, dotyczącą problemu części i całości, którą można sformułować następująco: koncentrując bezpośrednią działalność na wybranym szczególe konstrukcyjnym (etapie działań), trzeba uwzględniać ogół, czyli całość, której częścią jest dany szczegół (etap działań) [31].
Dydaktyka przedmiotów konstrukcyjnych charakteryzuje się specyficznymi cechami. Jedną z nich jest zasada stopniowania działań [31], Proces nauczania przedmiotu zapis konstrukcji powinien być odpowiednio usto-pniowany. Z przyjęcia pewnej analogii między procesem dydaktycznym a procesem doboru cech konstrukcyjnych wynika kolejność opanowywania materiału zgodnie z regułą przechodzenia od ogółu do szczegółu. Założono
Rys. 2.1. Ilustracja zasady ustopniowania działań: C0 - podstawowe cechy konstrukcyjne, Cj C2 - podporządkowane cechy konstrukcyjne, Cu...C3X - pozostałe cechy konstrukcyjne [31]