Rachunkowość jako baza informacyjna controllingu 39
W literaturze przedmiotu zwraca się uwagę na elementy łączące controlling z rachunkowością finansową i zarządczą. Szukając zależności między control-lingiem i rachunkowością finansową, można stwierdzić, że oba te obszary realizują odmienne zadania w przedsiębiorstwie". Bazą dla controllingu są dane dostarczane przez system sprawozdawczy przedsiębiorstwa oraz rachunkowość finansową, ale odmienny jest sposób rozumowania i horyzont czasowy w sferze rachunkowości finansowej i controllingu. Relacje między rachunkowością finan-
sową a controllingiem |
przedstawiono na rys. 2. | |
przeszłość |
dzisiaj przyszłość i / \ Controlling \ / Controlling \ strategiczny \/ operacyjny \ | |
\ Rachunkowość | ||
R.ys. 2. Controlling i rachunkowość finansowa w aspekcie czasowym |
Źródło: I-I.J. Yollmuth, Controlling -planowanie, kontrola, kierowanie. Placet, Warszawa 1998, s. 34.
Controlling jest ukierunkowany na przyszłość i wspomaganie procesu podejmowania decyzji przez zarząd. Nadrzędny charakter controllingu umożliwia wczesne wykrywanie odchyleń i wprowadzanie korekt. Rachunkowość finansowa natomiast ma charakter retrospektywny i jej zadaniem jest sporządzanie informacji wymaganych przez otoczenie gospodarcze, najczęściej w ujęciu całego przedsiębiorstwa. Głównymi odbiorcami informacji dostarczanych przez rachunkowość finansową są użytkownicy zewnętrzni, np.: udziałowcy, właściciele, wierzyciele, banki, urzędy skarbowe, potencjalni inwestorzy12. Odmienny zakres zadań i sposób podejścia rachunkowości finansowej oraz controllingu operacyjnego i strategicznego przedstawiono w tabeli 2.
Z controllingiem w dużym stopniu powiązana jest rachunkowość zarządcza, która rozwinęła się na bazie rachunku kosztów i jest uważana za podstawę kon-
11 Controlling funkcyjny w przedsiębiorstwie, red. M. Sierpińska, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2004, s. 16.