1109145476

Rachunkowość jako baza informacyjna controllingu

-    przychodach i kosztach łącznie z zyskami i stratami,

-    przepływach środków pieniężnych.

Informacja taka, rozszerzona o dane zawarte w informacji dodatkowej, przyczyni się do lepszego prognozowania, przez użytkowników, przyszłych przepływów środków pieniężnych jednostki gospodarczej, a w szczególności terminów oraz stopnia pewności wypracowania przez jednostkę środków pieniężnych i ich ekwiwalentów⁵³.

Do podstawowych sprawozdań finansowych sporządzanych w jednostkach gospodarczych zalicza się: bilans, rachunek zysków i strat oraz informację dodatkową. Większe jednostki, podlegające obowiązkowi badania sprawozdania finansowego przez biegłego rewidenta, sporządzają dodatkowo: zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym oraz rachunek przepływów pieniężnych⁵⁴.

Bilans stanowi podstawowy element sprawozdania finansowego przedsiębiorstwa. Ujmuje składniki majątku (aktywa) oraz źródła ich finansowania (pasywa) zestawione na określony moment, zwany dniem bilansowym. Informuje o stanie majątkowym i finansowym przedsiębiorstwa, przedstawiając w sposób syntetyczny skutki decyzji gospodarczych podejmowanych w jednostce.

Kolejnym ważnym elementem sprawozdania finansowego jest rachunek zysków i strat, który rejestruje tworzenie się wyniku finansowego (zysku bądź straty) przedsiębiorstwa. Wynik finansowy netto przedstawiony jest w bilansie jako informacja syntetyczna, natomiast w rachunku zysków i strat występuje w wersji rozwiniętej, informując o strukturze wyniku finansowego netto.

Jak wykazuje praktyka ostatnich dziesięcioleci w państwach zachodnich i ostatnich lat w Polsce, warunkiem przeprowadzenia pełnej analizy sytuacji finansowej jednostki gospodarczej jest wykorzystanie danych o przepływach pieniężnych, które można znaleźć w kolejnym sprawozdaniu finansowym - rachunku przepływów pieniężnych. Coraz częściej wyrażany jest pogląd, że zysk nie stanowi jedynego warunku kontynuowania działalności gospodarczej oraz najlepszego miernika oceny kondycji przedsiębiorstwa⁵⁵. Potwierdzeniem słuszności tego poglądu w naszym kraju są liczne przykłady z praktyki gospodarczej. Wiele przedsiębiorstw, mimo poniesienia strat lub wygospodarowania niewielkich zysków, długo funkcjonuje na rynku, inne, określane jako firmy zyskowne, borykają się często z poważnymi problemami płatniczymi.

Rachunek przepływów pieniężnych umożliwia ustalenie wielkości uzyskanych przez przedsiębiorstwo środków pieniężnych i ich ekwiwalentów oraz źródeł

⁵³    Ibidem, s. 55.

⁵⁴    Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, Dz.U. z 2002 r., nr 76, poz. 694, art. 64.

M. Gmytrasiewicz, A. Karmańska, Rachunkowość finansowa, Difin, Warszawa 2002,