1109145481

Rachunkowość jako baza informacyjna controllingu 37

Otoczenie j Wejście (dowolne dane) ; (wybrane dane)

' t

Przetwarzanie

Wyjście

(informacje)

Użytkownicy

Rys. 1. Rachunkowość jako system Źródło: Rachunkowość w controllingu..., s. 35.

Cechy i możliwości rachunkowości sprawiają, że obok funkcji informacyjnej pełni ona w praktyce gospodarczej również funkcje: kontrolną, analityczną oraz stymulacyjną. Funkcja kontrolna rachunkowości polega na ochronie mienia i obejmuje zabezpieczenie majątku przed przywłaszczeniem i zniszczeniem oraz oddziaływanie na racjonalne wykorzystanie majątku i zapobieganie marnotrawstwu¹. Kolejna, analityczna funkcja rachunkowości polega na interpretacji, przez dodatkowe czynności obrachunkowe oraz analityczne, danych liczbowych dostarczanych przez rachunkowość. Wskazuje się na jeszcze jedną funkcję rachunkowości, a mianowicie funkcję stymulacyjną, która wskazuje na możliwość oddziaływania rachunkowości w kierunku pobudzania podmiotów do aktywnego działania poprzez takie modelowanie systemu informacyjnego, by uzyskać rozwiązanie o motywacyjnym działaniu. Funkcja stymulacyjną rachunkowości wiąże się przede wszystkim z funkcją informacyjną, ale przejawia się również w sferze kontroli i analizy działalności gospodarczej².

Przejawem procesu doskonalenia i rozwoju współczesnej rachunkowości są m.in. zmiany w jej strukturze. Obecnie można wyróżnić trzy zasadnicze przekroje strukturalne rachunkowości³:

- przedmiotowy,

- formalny,

- funkcjonalny.

Przekrój funkcjonalny staje się najważniejszy w kontekście prowadzonych rozważań. Analiza literatury oraz doświadczenia praktyki gospodarczej prowadzą do wyróżnienia w aspekcie funkcjonalnym rachunkowości finansowej i rachunkowości zarządczej. W tabeli 1 przedstawiono analizę porównawczą wymienionych podsystemów rachunkowości.

Podstawy rachunkowości, red. B. Micherda, Wydawnictwo AE w Krakowie, Kraków 2002,

s. 15

Ibidem, s. 16.

E. Roszczynialska, Z. Wydymus, Rachunkowość według standardów Unii Europejskiej. Teoretyczne i praktyczne ABC rachunkowości + DBF..., t. 1, WSZiB, Oficyna Wydawnicza Text, Kraków 2001, s. 2o"