Bilinkiewicz1

474 ftrrAŃNrw

Pacjent

afetywnase sawroeo/cs

» szpitalu psychiatrycznym. Ponadto potrzebę taką może stanowić znaczne itó>ik*tłu‘ agresji « »>vokic r>7yko trwającego mulnl ze strony pacjenta zagrożenia dh idnmia i życia otoczenia.

Szczególne problemy wiążą się z pacjentami zagrażającymi innym. Których adkmaiic mieści się w grupie zaburzeń osobowości. W ich stylu życia zawarte jcu reagowanie agresją z błahego powodu. W wywiadzie dotyczącym ich dzieeiiMtta c/ęsto znajdują się dane o zachowaniach gwałcących przyjęte nnmiy: znęcanie się nad zwierzętami, podpalanie, wyparowanie. ucieczki z. domu. wczesne dośwjad czcnia >eksualne. używanie środków odurzających, później konflikty z prawem.

Szpii.il psychiatryczny nic jest dla takich osób ś rodowiskiem wskazanym. Jeśli się tam /najdą, często wywierają niekorzystny wpływ na innych pacjentów, manipulują personelem, szantażują.

Pacjent dokonujący samouszkodzenia. Aktywność samobójcza

Lekarz udzielający pomocy doraźnej może hyć włączony w problematykę aktywności samobójczej pacjenta w dwóch sytuacjach:

1.    Gdy hadając pacjenta odbiera sygnały zagrożenia samobójstwem od niego taniego lub jego rodziny.

2.    Gdy pacjent usiłował już popełnić samobójstwo i należy podjąć leczenie go.

W obu wypadkach konieczne jest dokonanie oceny ryzyku samobójstw a. stąd też hurd/o ważna jest znajomość czynników zwiększonego zagrożenia samobójstwem

Według danych statystycznych częściej popełniają samobójstwo osoby niezamężne; u kobiet częstsze tą usiłowania samobójcze, u mężczyzn — samobójstwj dokonane. Szczyt samobójstw przypada na 60. — 75. rż . ryzyko samobójstw .i zwiększa samotność, izolacja społeczna, utrata zatrudnienia, trudności finansowe, a także utrata Niskich, wypadki samobójstw w rodzinie, obciążenie rodzinne depresją lub inną chorobą psychiczną. Wiele czynników ryzyka wiąże się z historią tisohnic/ą pacjenta, jego stanem zdrów-i a (np. depresja, schizofrenia, istnienie omamow m/k.i/ujących. dokonywane uprzednio próby samobójcze. nadużywanie alkoholu lub innych irodluiw uzależniających, ciężka choroba somatyczna lub urojenia hipochondryczne).

Istotne znaczenie mu równie/ zitaioni. ■ c sygnałów zagrożeniu samobójstw rai Nie*!u«/na |e%i opinia, że iwiby. które mówią o samobójstwie nic |M«pelmują gtx Stwierdzono. >e na IO saiiuihójców H sygnalizowało swój zamiar niedwuznacznymi oznakami Inh działaniami Sygnuly mogą hyć słowne łnp. ..lepiej byłuh> M.mi beze mnie'', „skończyć by to wszystko" itp.); heluiwuzralnc t zbieranie Irko*. >por/ą«łzanie mtunriiiu, pisanie Jimów pożegnalnychi; sytuacyjne tutrata tuąjNiz uc) osoby, he/nod/icina cboroboj; kliniczne (depresja, majaczenie z Ifkirm omamy rozkazujące).

Z pacjentem, który usiłował popełnić samobójstwo uykąg wę lekarze wszelkich specjalności, zarówno proszeni o pomoc w trybie dc ważny m.

ambulatoryjnym, jak i udzielając pomocy pacjentowi, który znalazł się na oddziale

szpitalnym.

lekarz zajmujący się pacjentem, który usiłował popełnić samobójsiwo powinien zdawać sobie sprawę z kilku faktów, u mianowicie:

1.    Już sam jego kontakt 7. pacjentem w czasie badania powinien mieć charakter terapeutyczny.

2.    W odniesieniu do osób dokonujących samouszkodzeń u personelu medycznego często spotyka się negatywne postawy, bęslące projekcją własnych moralnych ocen pacjenta (traktowanie samobójstwa jako słabości, grzechu, braku odpowiedzialności) Tc postawy przeszkadzają we właściwej ocenie i działaniu łekurza.

3.    Trzeba pamiętać, że podjęcie próby samobójczej nie jest jednoznaczne 7. chęcią samounicestwienia się. Nawet przy poważnych próbach występują argumenty ..za życiem" i ..za śmiercią**, a o decyzji ostatecznej przesądza czasem przypadek.

4.    Każda próba samobójcza, nawet jeśli sprawia wrażenie manipulacji czy demonstracji. wymaga poważnego potraktowania i badania.

Postępowanie

Pierwsze działanie lekarza wobec pacjenta, który dokonał samouszkodzenia musi dotyczyć oceny i ewentualnego leczenia stanu somatycznego (według wskazań i. a następnie oceny ryzyka samobójstwa. Warunki umożliwiające osiągnięcie tego celu są następujące.

1.    Stan pacjenta powinien umożliwiać badanie (me tnużc to hyć pacjent nieprzytomny).

2.    Miejsce badania powinno zapewniać pewien stopień prywatności.

3.    Badający powinien wykazywać empatię, bez oceniania, morał■ /owania. pośpiechu.

4.    Powinna być możliwość uzyskania dodatkowych danych od osob bliskich pacjentowi.

Dobrym sposobem uzyskania danych o Manie zdrowia gi > i hu mogu • oceny ryzyka samobójstwa wyduje się rozpoczęcie badania od powwnizenia pacjentowi, że zdając sobie sprawę y faktu, iż musiał czuc uę złe. chcemy go /rozumieć W tym celu prusi się go o bardzo azetegołuwy (niemal minuta po minucie) opis jeg«» samopoczucia i wydarzeń z uvtaimch I -2 dni tz nuzliwośrią zadawania dodatkowych pytani. Może to umożliw te pnminii uł iiliinov i towarzyszących podjęciu 'amonszkodzeniu, czynników wyzwalających, warunków. iponihu. im>/-lmxMai uzyskania pomocy, de niwniez i na wmoskowtouc o motywach • intencji po/buwierua uę życia* ipomhie dojrzewania decyzji, ocackiwamach. /wiązanych zpodjętym działaniem samobójczy m. aktualnym Uiwunkicra do tego działania i do *******    /aknóczylu uę ono imun ią.

,^T<a łęⁱ?^{b ba}*^Łi,,mi jednocześnie pacjentowi mwłnuMC uzyski wanta przez ""E12ISIL * ^QtfW<y wydarzenia

dritłmn pacjenta budzi podejrzenie. ze albo ukrywa przyczyny swego tażuwaiu tnp yniwur -«|----1-