Bilinkiewicz0

4n Psyrkmtnu

Pacjent z zachowaniami agresywnymi

Obm Kliniczny «*tiych i przewlekłych intoksykacji. a lakic zespołów «.«kUHimayvh. • każdej z łych grup jest odmienny (patrz rozdział dotyczący —lewica >*J nudków paycboiklywnych).

NęjtKi aolc/nicni od środków psychoaktywnych mogą wymagać pomocy iho ar sanie ostrej intoksykacji (nierzadko z powodu przedawkowania), albo W awpolc odsuniemy m. Przedawkowanie środka często powoduje stan za-inr— y ryciu, co wymaga hospitalizacji, podobnie jak nasilony zespół ubslynen-cyjny

Pomoc dora/na w przypadku uzależnień służy ratowaniu zdrowia, życia, ale nie jest równoznaczna z dłuższym leczeniem, które wymaga włączenia specjalnych programów.

Pacjent i. zachowaniami agresywnymi, gwałtownymi

Agresja może przejawiać się słownie lub fizycznie, czasem ma postać zachowali gwałtownych, zagrażających zdrowiu i życiu innych. Występować może u ludzi zdrowych psychicznie w stanach gniewu, upokorzenia, rn/puc/y. a także w przebiegu różnych zaburzeń psychicznych (psychozy, zespoły organiczne, maniakalne, zaburzenia osobowości, padaczka, intoksykacje).

O pomoc w trybie doraźnym zwraca się zazwyczaj otoczenie pacjenta (bliskie lub przypadkowe, w tym służby porządkowe).

Udzielający pomocy lekarz może znaleźć się w sytuacji, w której pacjent hmni dostępu do siebie, zabarykadował się. grozi użyciem broni. Czasem pacjent bywa dowieziony po przebytej szamotaninie, walce z osobami, które zaatakował, po zastosowaniu wobec niego przymusu bezpośredniego.

Postępowanie

Pierwszym działaniem lekarza może być konieczność zapewnienia bezpieczeństwa sobie i osobom towarzyszącym badaniu pacjenta. W tym celu w pomieszczeniu, w którym lekarz bada mc powinno być sprzętów i przedmiotów, które mogą być użyte do ataku. Lekarz mc powinien pozostawać z pacjentem sani. miui mieć także zapewniony swobodny dostęp do wyjściu i możliwość sygnalizacji zagrożenia bezpieczeństwa oraz uzyskania natychmiastowej pomocy innych osób.

Pacjenta należy pozbawić wszelkich przedmiotów, które mogą mu służyć jako

(jroft

Jeśli pacjent przybywa po zastosowaniu wobec niego przymusu bezpośredniego • prosi o u«unięuc środków ohezwładmalących go. a lekarz nic jest pewny, czy jeal ii* zasadne, powinien wyjasme przybyłemu, że nurt! najpierw wyjsuuc sytuację, aby pozbyć się własnych obaw. C '/asami właśnie usunięcie środków krępujących uspokaja pacjenta.

W przypadku czynnej agresji pacjenta, lub sygnalizowanych zagiużeń mą. muzę zachodzie potrzeba podania leku. np halupuaydołu (* mg), a niekiedy /« stOMmafaa przymusu bezpośredniego. Ka/dy przymus bczpusreslni jest«■granitze

niem wolności osobistej człowieka, dlatego zastosowanie go musi być przez lekarza (który jest za to odpowiedzialny) przemyślane, przygotowane, nad-/orowanc i dokładnie rejestrowane.

przymus bezpośredni może polegać na przytrzymaniu pacjenta z użyciem siły fizycznej w celu podania leku albo na dłuższym obezwładnieniu za pomocą specjalnych uchwytów, kaftana, pasów. Należy przy tym przestrzegać następujących zasad:

-    przygotować dostateczną liczbę (4 — 5) osób i środków;

-    przemyśleć plan działania (demonstracja siły. zaskoczenie):

-    środki unieruchamiające powinny być skuteczne, ale ich użycie musi wykluczać możliwość szkodliwych następstw;

-    zachowanie osób biorących udział w unieruchomieniu nie może mieć cech agresji czy odwetu:

-    jeśli nic ma przeciwwskazań, powinno się jak najszybciej podać leki uspokajające;

-    pacjentowi należy wyjaśnić (gdy tylko jest w stanie zrozumieć) motywy unieruchomienia;

-    przez cały czas unieruchomienia pacjentowi trzeba zapewnić opiekę;

. - unieruchomienie powinno trwać najkrócej, jak to możliwe.

W kontakcie z pacjentem agresywnym, podczas jego badania, warto pamiętać, że:

I. Choć zachowanie pacjenta budzi różne emocje, w tym lęk i gniew, istotna jest u lekarza postawa szacunku, zainteresowania, spokoju, a przede wszystkim wysłuchania tego. co pacjent ma do zakomunikowania. Badający musi zdawać sobie sprawę, że człowiek, który stracił panowanie nad sobą może sam być rym przerażony.

2, Wywiad powinien mieć charakter rozmowy, a nie przesłuchania, z dążeniem lekarza do zrozumienia tego co zaszło, z ukazywaniem, że J/ud.* się w interesie pacjenta, nic w celu ukarania go. Stąd tez ecie badani.i i podejmowane działania powinny być na każdym etapie postępów arna wyjaśniane

X Nic należy doprowadzać do konfrontacji, na gniew pacjenta odpowiadać zbadaniem jego znaczenia dla pacjenta czy przeanalizowaniem czynników prowokujących.

4. Nie należy komentować cech charakteru pacjenta, które mają b>. otl powicd/ialne za jego czyny gwałtowne, ale dać mu możność wycofania cię z postawy agresywnej bez „utraty tworzy'*.

Badanie pacjenta powinno umożliwić ustalenie przyczyny agresji i zachowań F* dumnych, oraz określić stopień n.idai istniejącego. ewentualnego ryzyka •ysiąpicma takich zachowań, ud terno bowiem aalory dobie pnuępmanr W ocenie lego ryzyka trzeba uwzględnić m m sygnały, jakie pochodzą od jaęjrato. lukic jak wyrażone zagrożenia, kterowane przeciw uimlaeyn uat—aro. •Hgeemic pracjawow napięcia przy relacjonowaniu swych negatywnych weMtŁ *ww jakich* azaób. /j/dnno. potrzeby zcanety. ukonmh « rasem nawal od-Mywoiuc planów dotyczących karania

Hmpnahzacja psychiatryczna jest potrzebna. tesli agresja wynika / zaburzeń Pgmcaeych. które rOwniez i a innych powudow są w«ij/aninn do leczenia