8.6. Organizacja i funkcjonowanie układu dokrewnego człowieka
Wybrane hormony człowieka cd.
Gruczoł |
Hormony |
Działanie |
Niedoczynność |
Nadczynność |
Przysadka mózgowa |
hormony tropowe: - TSH - tyreotropina (hormon stymulujący tarczycę) - ACTH - adrenokorty-kotropina, kortykotropi-na (stymuluje korę nadnerczy) - FSH - folikulotropina (hormon folikulotropo-wy; u kobiet wpływa na wzrost pęcherzyków jajnikowych i owulację; u mężczyzn reguluje spermatogenezę) - LH - hormon luteiniżu jący (pobudza produkcję hormonów płciowych) - PRL - prolaktyna |
- pobudzanie czynności: tarczycy, kory nadnerczy, gonad, - pobudzanie produkcji mleka; wysoki poziom powoduje hamowanie wydzielania gona-dotropin i zatrzymanie owulacji w czasie karmienia |
odpowiednio podobne do niedoczynności: tarczycy, kory nadnerczy albo lub gonad |
odpowiednio podobne do nadczynności: tarczycy, kory nadnerczy albo gonad |
Szyszynka |
melatonina |
- regulacja dobowego rytmu aktywności (głównie rytmu sen— -czuwanie) oraz sezonowego rytmu aktywności przez dostosowywanie aktywności elektrycznej jądra nadskrzyżowaniowe-go podwzgórza (SCN) do warunków środowiskowych (m.in. do długości dnia i nocy) - regulacja sezonowych rytmów biologicznych przez działanie na różne komórki ciała (zawierające receptory melatoniny) |
opóźnienie dojrzewania płciowego |
wcześniejsze dojrzewanie płciowe; u osób starszych częste kłopoty ze snem (zmniejszenie dobowej amplitudy poziomu melatoniny) |