15. Uzupełnij uproszczony schemat obiegli azotu, łącząc podane zbiorniki strzałkami skierowanymi zgodnie z kierunkiem jego przepływu. Slrzałki opisz nazwami procesów i przemian, które one reprezentują (np. wiązanie biologiczne, wiązanie niebiologiczne, asymilacja, odżywianie, obumieranie, amonifikacja, nitryfikacja, denitiylikacja).
bakterie i sinice wiążące N;
NO,
związki
organiczne
aututrolów
NOf
NH,, Nil,’
martwa materia organiczna | ||
związki organiczne lie terotrolów | ||
16. Wskaż, w jaki sposób człowiek wpływa na obieg azotu w przyrodzie.
17. Przeanalizuj główne zbiorniki fosforu w biosferze i ich zasobność. Ustal, które zbiorniki reprezentują pulę organiczną (P w związkach organicznych), a które mineralną (P głównie w związkach mineralnych) oraz w jakiej postaci występują te związki w danym zbiorniku (gazowej, stałej lub rozpuszczone w wodzie).
Zbiornik P |
Zawartość P* min t |
Pula P |
Postać związków P |
Biomasa organizmów lądowych (głównie roślin) |
3 000 | ||
Martwa materia organiczna w glebach |
200 000 | ||
Złoża fosforytów (skały) |
10 000 | ||
Wody powierzchniowe oceanów |
2 700 - 8 000 | ||
Wody głębokie oceanów |
85 000 | ||
Osady demie |
4 000 000 000 | ||
Organizmy morskie |
140 |
* wg różnych źródeł
18. Przeanalizuj podane ważniejsze kanały przepływu fosforu i ich wielkość. Określ, między jakimi zbiornikami zachodzą te przepływy.
Zbiornik wyjściowy |
Pizeplyw P * min t • rok"1 |
Zbiornik odbiorczy | |
.asymilacja z gleby |
60 | ||
Obumieranie organizmów lądowych i odchody |
60 | ||
pobieranie przez organizmy morskie |
1 000 | ||
zwrot przez organizmy morskie |
1 000 | ||
obumieranie organizmów morskich |
42 | ||
lawożenie |
12 | ||
erozja, wietrzenie |
15 | ||
odpływ rzecaiy |
21.-22 | ||
rybołówstwo, ptaki morskie |
0,07 | ||
cyrkulacja wód | |||
- wznoszenie związków P |
58 | ||
- opadanie związków P |
18 | ||
sedymentacja |
1,9 | ||
'ścieki _i_ |
wg różnych źródeł