CCI20111009001

I

rozpuścić we krwi, tym później ustala się stan równowagi. Szybkość wchłaniania gazu dobrze rozpuszczalnego we krwi zwiększa się jedynie przez zwiększenie wentylacji płuc.

Na nieco innych zasadach wchłaniane są w drogach oddechowych aerozole (pyły, dymy, mgły). Aerozole są to wielofazowe układy, w których ośrodkiem dyspersyjnym jest powietrze atmosferyczne, zaś cząstki stałe lub ciecze tworzą fazę rozproszoną. Najważniejszym czynnikiem decydującym o miejscu zatrzymania aerozoli w drogach oddechowych, a często także i związanych z tym działaniach biologicznych, jest wielkość cząstek.

Mechanizm osadzania się aerozoli w drogach oddechowych zależy głównie od wielkości cząstek i szybkości przepływu powietrza. U człowieka przy wentylacji 12 dm3/min, szybkość ta wzrasta od 0,25 mm/s w przewodach pęcherzykowych do 180 cm/s w oskrzelach głównych. Na osadzanie się aerozoli wpływa także sposób oddychania. Przy spokojnym oddychaniu znaczna część zanieczyszczeń zostaje usunięta z wydychanym powietrzem. Przy zwiększonym wysiłku fizycznym lub zatrzymaniu oddechu (np. w terapii aerozolowej) zwiększa się ilość zatrzymanego w płucach aerozolu.

Wchłanianie z przewodu pokarmowego

Najwięcej trucizn przedostaje się do organizmu drogą pokarmową. W ten sposób trafia do organizmu większość leków oraz zanieczyszczenia chemiczne wody i żywności. Droga ta odgrywa również największą rolę w zatruciach rozmyślnych (samobójstwach i zabójstwach) oraz w zatruciach przypadkowych. Ma również pewne znaczenie w zatruciach zawodowych, zwłaszcza przy nieprzestrzeganiu podstawowych wymogów higieny, np. w czasie jedzenia lub palenia papierosów bez umycia rąk mogą przedostać się do przewodu pokarmowego toksyczne pyły. Wchłanianie ksenobiotyków zachodzi na całej długości przewodu pokarmowego, jednak najbardziej przystosowane są do tego jelita. Największą

zdolność wchłaniania wykazuje jelito cienkie na odcinku przylegającym bezpośrednio do dwunastnicy.

Ksenobiotyk, zanim ulegnie wchłonięciu, musi przeniknąć kolejno przez: nabłonek jelitowy, błonę podstawną i śródbłonek naczyń włosowatych.

5. Działanie trucizny po wchłonięciu do organizmu

Trucizny wykazują różne powinowactwo do tkanek organizmu. Stosownie do tego

rozróżniamy trucizny protoplazmatyczne, uszkadzające żywą komórkę przez 14

/