52
_ 25 mm i 50 mm dla nitek pojedynczych z włókien odcinkowych wełnią-
ny Badaną nitkę należy umieścić w zaciskach skrętomierza pod naprężeniem ym. Przed uruchomieniem skrętomierza należy ustawić kierunek roz-rania który jest przeciwny do kierunku skrętu nitki, a także wyzerować r 5 nik Rozkręcanie należy prowadzić do momentu, gdy będzie można prze-1 nąć igl? preparacyjną od zacisku nieobrotowego do zacisku obrotowego mię-H rozkręconymi składowymi. Po zakończeniu oznaczenia odnotować liczbę
Badaną nitkę należy umieścić w zaciskach skrętomierza pod naprężeniem
wstępnym
brotów skrętomierza wskazaną na liczniku.
° \y wypadku wyznaczania liczby skrętu dla nitki wielokrotnej lub skręcanej ielostopniowo należy postępować podobnie, z tym że po usunięciu pierwszego krętu należy odciąć wszystkie rozkręcone składowe nitki, oprócz jednej, w ce-® otrzymania odcinka nitki pojedynczej, dla której także wyznacza się liczbę v ptu Zakłada się, że wszystkie składowe badanej nitki mają ten sam kierunek . j-czbę skrętu. Jeżeli są one różne, to każdą składową nitki należy badać
oddzielnie.
Badania prowadzić do momentu wyznaczenia liczby skrętu dla wszystkich kładowych nitki, powtarzając n razy, w celu zapewnienia wartości błędu przy Srawdopodobieństwie 0,95 (norma zaleca przeprowadzenie 20-50 prób, w zależności od rodzaju nitki).
j parametry charakteryzujące skręt obliczyć następująco:
1) liczbę skrętu nitki (w obrotach na metr):
, 1000x
/ I długość próbki elementarnej przed rozkręceniem, w mm, x _ liczba obrotów odczytana dla próbki;
-j 2) zmianę długości po rozkręceniu (w procentach):
l długość próbki skręconej, w mm,
/ - długość próbki rozkręconej, w mm;
LU
3) współczynnik skrętu:
gdZ/e"_ liczba skrętu, w obr./m, Tt - masa liniowa, w tex.
-
Oznaczanie liczby skrętu metodą pośrednią
(według PN-P-04652: 1997 [36])
Metodą pośrednią stosowana jest do wyznaczania liczby skrętu nitek pojedynczych otrzymanych z włókien krótkich, o średniej długości do 50 mm.
-------Zasada oznaczenia polega na rozkręceniu, przy odpowiednim naprężeniu
wstępnym, odcinka nitki o określonej długości, a następnie skręceniu go do długości początkowej w kierunku przeciwnym do pierwotnego kierunku skrętu. Liczbę obrotów potrzebną do nadania odcinkowi skrętu przeciwnego, podzieloną przez dwa i odniesioną do 1 metra nitki, należy przyjąć jako liczbę skrętu.
~ Przed przystąpieniem do oznaczenia należy:
- pobrać próbki do badań według PN-89/P-04651 [35] i aklimatyzować według PN-83/P-04602 [21] (zob. podrozdz. 1.5),
- określić kierunek skrętu badanej przędzy,
- ustawić rozstawienie zacisków skrętomierza na wartość 250 mm,
- ustalić przyrost długości nitki do momentu rozślizgiwania się włókien w przędzy (w tym celu należy przeprowadzić pięć próbnych pomiarów bez użycia ogranicznika wahadła; rozkręcanie prowadzić do momentu rozślizgiwania się włókien, tzn. gdy następuje raptowne przyspieszenie wychylenia ramienia wahadła zacisku obrotowego, odczytać ze skali wartość tego wychylenia z dokładnością do 0,5 mm),
- ustawić ogranicznik wahadła w położeniu odpowiadającym '/4 średniej wartości przyrostu długości.
Pomiar właściwy przeprowadzić przynajmniej dla 30 próbek. W tym celu odcinek każdej z badanych nitek rozkręcić, a następnie, nie przerywając ruchu obrotowego, skręcać w kierunku przeciwnym do chwili osiągnięcia przez ramię wahadła zacisku nieobrotowego punktu zerowego. W tym momencie wyłączyć skrętomierz i odczytać wskazania licznika.
____Liczbę skrętu (tx) w próbce elementarnej obliczyć w obrotach na metr
według wzoru:
gdzie:
x - liczba obrotów odczytana dla próbki elementarnej, l - długość próbki elementarnej przed rozkręceniem, w m. Współczynnik skrętu (a) obliczyć według wzoru:
gdzie:
t - liczba skrętu, w obr./m, Tt- masa liniowa, w tex.