DSC01456

316

316

»POjf ĘCIA KLUCZOWE

EGZALTACJA - przesad* w przeżywaniu uczuć, nadmierny emocjonallzm, zachwyt, uniesienie.

ECOTYZM (z łac. ego - Ja) koncentracji na sobie i swych stanach psychicznych, związana zwykle z próbami zwrócenia na siebie uwagi otoczenia.

I 3» Które z podanych w wykładzie znaczek miłośd można przyporządkować uczuciu i ! Wertera?

4. Na podstawie pierwszego cytowanego fragmentu nazwij emocje, które przeżywa j i bohater.

5. Korzystając 2 pojęć kluczowych, rozstrzygnij, czy przeżywa nie miłości przez bohatera można określić jako egzaltację.

Uzasadnij odpowiedź.

6.    Opisz symptomy cierpienia Wertera i wyjaśnij jego przyczyny.

7.    Zinterpretuj 2. akapit cytowanego fragmentu powieści.

8.    Określ, jaką postawę wobec Lotty prezentuje Werter w akapicie 5.

9.    Wyjaśnij, jak Werter rozumie rolę męża.

10.    Sformułuj przekonanie, które wyraża Werter w akapicie 6. Jak je uzasadnia?

n. Scharakteryzuj stosunek Lotty do Wertera (akapity 7.-9.) i rozstrzygnij, czy można go I ■ uznać za miłość.

12. Na podstawie akapitów 7.-9. wyjaśnij, czego pragnie bohater i co nie pozwala mu spełnić tych pragnień.

13. Wskaż przejawy egotyzmu w cytowanych fragmentach powieści.

14. Ocen bohatera - czy uważasz go za wyjątkowego kochanka, czy za egzaltowanego ęgotystę? Uzasadnij swój osąd.

Praca domowa

1. Korzystając z informacji zawartych w wykładzie, nazwij i omów uczucia wyrażane przez I; Wertera w podanych niżej listach.

I a) z 6 lipca 1771 n    b) z 13 lipca 1771 r.

i c) z 26 lipca 1771 r. (oba listy)    d) z 3 września 1772 r.

, e) z 27 października 1772 r. (oba listy)    f) list pożegnalny Wertera do Lotty

I 2. Znajdź w powieści trzy inne - poza listem z 24 listopada 1772 r. - fragmenty, w których Werter opisuje swoje cierpienie związane z niemożnością przełamania normy moralnej I zabraniającej mu związku z ukochaną.

Tworzenie własnego tekstu

Przedstaw model miłości romantycznej opisanej w Cierpieniach młodego Wertera. Zwróć j szczególną uwagę na to, w jaki sposób bohater przeżywa swoje uczucie do Lotty.

Oświeceniowy kult rozumu rychło doczekał się najpierw sentymentalnej, a później romantycznej reakcji, jednak spór o to, co ważniejsze: rozum czy uczucia w sferze egzystencjalnej, rozum czy wiara i intuicja w sferze poznawczej jest stary jak europejska filozofia. Na lekcji przyjrzymy się literackiej realizacji tego sporu w arcydziele johanna Wolfganga Goethego Faust.

FAUST

Wll XVIII

1833 r. (o-iij

't' FAUST IUEFISTOFFLES, wg miedziorytu C.V. SCHEINA (czyta): szajna) z 1600 r.

Faust - uczony poszukujący wiedzy nadludzkiej.

CHJm Jm

LEGENDA O FAUŚCIE Johann Georg Faust (ok. 1480-1540) był niemiec-kim wędrownym lekarzem, alcbemifciem i astrologiem, oskarżano go o oszustwa i herezję. Napisał traktat z zakresu wiedzy tajemnej Zmuszenie piekła. Od czasu wydania w 1587 r przez Johanna Spiessa HśUwu doktora Johanna Fausta, czarownika i mistrza czarnejmagiioaz ukazania się anonimowej Historii godnego potępienia żyda i marnej śmierci Doktora Fausta (1592) do jego nazwiska przylgnęła czarna legenda, wedle której podpisał on z Mefistofdesem pakt aby zdobyć kobietę. Diabeł miał zabrać jego duszę do pękła, mimo iż zamiar doktora nie doszedł do skutku. Zgodnie z tą opowieścią Faust był obsesyjnie poszukującym tajemnicy świata czarnoksiężnikiem. bezbożnikiem i rozpustnikiem.

GENEZA

Postać Fausta, bohatera saksońskiej legendy, inspirowała Johanna Wolfganga Goethego od czasów młodości. Faust powstawał przez całe życie poety. Pierwotna wersja utworu (zapomniana i wydana ok. 100 lat po jego śmierci) nosiła tytuł Prajaust (Urjaust). Część pierwsza tekstu (ta, którą poznajecie jako dramat Faust) ukazała się drukiem w 1808 r. Zgodnie z wolą poety całość dramatu miała zostać opublikowana dopiero po jego śmierci (Goethe zmarł w 1832 r„ rok później wydano drugą część jego dzida).