stężenie CaCl, [%]
Rys. 7.6. Wpływ stężenia CaC^ na uszkodzenia nienapowietrzo-nego betonu: 0 — powierzchnia bez odprysków, 5 — silne odpryskiwanie betonu
topnienie lodu powoduje rozcieńczanie roztworu i ponowne jego zamarzanie przy coraz wyższej temperaturze. W konsekwencji środki odladzają-ce zwiększają nasycenie betonu, a pośrednio również liczbę cykli zamrażania i odmrażania. Największe uszkodzenia betonu występują wówczas, gdy jest on narażony na stosunkowo niskie stężenie soli (rys. 7.6). Stężenie soli przenikającej do betonu maleje w kierunku od powierzchni w głąb. Beton najwcześniej zamarza na powierzchni, a następnie na skutek spadku koncentracji soli, przy odpowiednim spadku temperatury, zamarza w pierwszej kolejności dolna, głębsza część warstwy podpowierzchniowej.
Przy dalszym ochładzaniu warstwy leżącej pomiędzy warstwą powierzchniową a warstwą wgłębną, znajdująca się tam woda ma coraz mniej wolnych miejsc umożliwiających jej przepływ, co powoduje wytworzenie się ciśnienia hydraulicznego i łuszczenie betonu.
Zjawisko powierzchniowego łuszczenia postępuje progresywnie, obejmując powolne niszczenie cienkich warstw wierzchnich zaczynu, zaprawy i betonu. Po pewnej liczbie cykli zamrażania-odmrażania zewnętrzna warstwa zostaje całkowicie zniszczona, co powoduje, że atakowana jest warstwa kolejna. Powtarzające się cykle dają efekt kumulacyjny powodujący uszkodzenia wgłębne betonu.
Napowietrzanie betonu powoduje, że staje się on bardziej odporny na odpryski powierzchniowe. Beton poddawany działaniu środków odladzających powinien charakteryzować się stosunkiem wic nie wyższym niż 0,4 i zawartością cementu powyżej 350 kg/m3. Betony wysokiej wytrzymałości wykazują bardzo dobrą odporność na odpryskiwanie.
7.3.2. AGRESYWNOŚĆ ŁUGUJĄCA
Agresywność ługująca występuje w środowisku wód miękkich i polega na rozpuszczaniu i wymywaniu wodorotlenku wapnia, a w mniejszym stopniu także innych składników zaczynu cementowego. O stopniu agresywności środowiska decyduje twardość wody — im jest ona mniejsza, tym woda jest bardziej agresywna (rozdz. 3). Ze względu na dyfuzyjny charakter procesu agresywność wód miękkich zwiększa się wraz ze wzrostem ciśnienia i szybkości przepływu. Rozpuszczalność wodorotlenku wapnia zwiększa się wraz z obniżaniem temperatury, a więc w niskiej temperaturze szybciej zachodzi jego wymywanie, prowadzące do zwiększenia porowa-