DSCF5324

paszę i zboża przemiałowe muszą spełniać podobne wymagania jakościowe, 11 jednak zastrzeżeniem, że w przypadku tych pierwszych normy są bardziej |§||j w odniesieniu do zanieczyszczenia i gęstości w stanie zsypnym. pf Wartość biologiczna ziarna i produktów z niego wytworzonych (mąka, fK otręby itp.) nie zawsze zależy od ilości i jakości białek, węglowodanów, tłuszcjl witamin i soli mineralnych. W ocenie wartości odżywczej i paszowej ziarna nai^ uwzględnić także obecność szkodliwych dla zdrowia człowieka i zwierząt trał rodnych substancji. Należą do nich naturalne inhibitory enzymów trawienny! związki fenolowe (np. alkilorezorcynole, taniny), aglutyniny (wyodrębnione f§ rodków pszenicy), mikotoksyny (tworzące się pod wpływem grzybów Jim wych), womitoksyny (porażenie ziarna zarodnikami Fusarium sp.) czy ergotaim (obecność sporyszu), ewentualne pozostałości pestycydów czy metali ciężl| (pochodzenia nawozowego bądź cywilizacyjnego), a także zanieczyszczenia rnine ralne (piasek) i biologiczne (szkodniki, nasiona chwastów).

1.3. Biologia rozwoju

Zboża są zaliczane do roślin monokarpicznych, jarych lub ozimych. zbóż jarych ma ciągły, a zbóż ozimych nieciągły rytm rozwojowy. Okres jesieni! wegetacji zbóż ozimych trwa od 50 do 70 dni, po czym na skutek spadku temperami ry poniżej 5 °C proces ten zostaje zahamowany, a rośliny wchodzą w okres sji czynku zimowego, który w zależności od warunków pogodowych trwa od 4 doi miesięcy. Wznowienie wegetacji ozimin następuje na przedwiośniu wówczas, g(| średnia dobowa temperatura powietrza wzrośnie powyżej 5 °C. Rozwój zbóż jet długotrwałym procesem zmian fizjologiczno-biochemicznych, w wyniku których’! wytwarzane poszczególne organy wegetatywne i generatywne ro.ślin. Cykl życiowy zbóż ma przebieg fazowy, a w ujęciu fenologicznym wyróżnia się w nim: kiełków nie i wschody, krzewienie, strzelanie w źdźbło, kłoszenie i kwitnienie oraz dojrzej wanie. Każdej fazie odpowiada określony wygląd zewnętrzny rośliny. Przejście! jednej fazy rozwojowej do drugiej jest procesem ciągłym, jednak możliwym dl zaobserwowania. Początek i koniec danej fazy obejmuje określony przedział czasowy i jest zazwyczaj dość umowny. W obserwacji łanowej za początek fazy. przyjmuje się stan, w którym około 10% roślin ma cechy charakterystyczne dla tej fazy, a za pełnię — gdy około 50% roślin wykazuje te cechy.

Kiełkowanie ziarna jest pierwszym etapem rozwoju rośliny z zarodka. Do roz| poczęcia tego procesu niezbędne są: woda, powietrze i odpowiednia temperatura W procesie kiełkowania wyróżnia się najczęściej trzy ściśle ze sobą powiązane! etapy: fizyczny, biochemiczny i morfologiczny.

Etap fizyczny polega na pobraniu przez dojrzały fizjologicznie ziarniak wodjl z otaczającego środowiska. Ilość wody niezbędna do napęcznienia ziarna i aktyw!