*». DUUiYNSKI, W. SZEMPLIŃ8KI
„na ciastka” (K) powinna odpowiadać wymaganiom jakościowym, jakie spełnij mąka przeznaczona dla przemysłu cukierniczego, m.in. do produkcji herbatników. Cechami takiej mąki są: mniejsza zawartość białka oraz niska aktywność enzymów proteolitycznych i amylolitycznych, co wyraża się wysoką liczbą opadania, słabym rozmiękczeniem ciasta i niską energią ciasta. Odmiany pszenicy niespełniające wymagań jakościowych żadnej z grup technologicznych pszenic konsumpcyjny^ (E, A, B i K) są zaliczane do grupy C - pszenicy paszowej. Uzyskanie odpowieł nich wskaźników wartości technologicznej ziarna pszenicy zależy więc głównie od cech genetycznych odmiany, a‘w mniejszym stopniu od warunków klimatycznych* okresie wegetacji oraz od stosowanej agrotechniki. W 2002 roku w Polsce już 1 odmiany jare spełniały wymagania jakościowe stawiane pszenicy elitarnej (E). % klasie A mieściło się 14 odmian jarych i 8 ozimych. Klasa B zawierała 7 odmian jarych i aż 15 ozimych (patrz rozdz. 2.5). Oznacza to, że w ostatnich latach w krajowym doborze odmian pszenicy nastąpił wyraźny postęp jakościowy. Obecnie nie tylko uprawa odmian z klasy A i B, ale też E gwarantuje przydatność ziarna do przemiału na mąkę o dobrych parametrach technologicznych.
Tabela 2.1. Przedziały wartości cech jakościowych pszenicy w skali dziewięciostopniowej (1-9) (Klockiewicz, 1997)
Skala
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 | ||
Objętość chleba (cm3) |
<500 |
500-524 |
525-549 |
550-574 |
575-599 |
600-624 |
625-649 |
650-675 |
>67)1 |
Liczba opadania (s) |
<120 |
120-159 |
160-199 |
200-239 |
240-279 |
280-319 |
320-359 |
360-400 |
>400 |
Zawartość białka w ziarnie (% sm) |
<11,0 |
11,0- 11,4 |
11,5- 11,9 |
12,0- 12,4 |
12,5- 12,9 |
13,0 13,4 |
13,5- 13,9 |
14,0- 14,5 |
>id |
Wsk. sedymentacji SDS (ml) |
<28 |
28-35 |
36-44 |
45-53 |
54-61 |
62-69 |
70-78 |
79-87 |
>87 |
Wsk. sedymentacji Zelenyego (ml) |
<13 |
13-19 |
20-26 |
27-33 |
34-40 |
41-47 |
48-54 |
55-61 |
>61 |
Wodochłonność mąki (%) |
<50,0 |
50,0- 51,4 |
51,5- 52,5 |
52,6- 53,6 |
53,7- 54,7 |
54,8- 55,8 |
55,9- 56,9 |
57,0- 58,0 |
>58,0 |
Rozmiękczenie ciasta (jBr) |
>150 |
150-136 |
135-121 |
120-106 |
105-91 |
90-76 |
75-61 |
60-46 |
<46 |
Energia ciasta (cm2) Wydajność mąki (%) |
<20,3 <66,0 |
20,3- 32,7 66,0- 67,9 |
32,8- 45,2 68,0- 69,9 |
45,3- 57,7 70,0- 71,9 |
57,8- 70,2 72,0- 73,9 |
70,3- 82,7 74,0- 75,9 |
82,8- 95,2 76,0-77,9 | |
95,3- 107,8 78,0-80,0 . |
>0 >8oj |