DSCF6268

podrząd Anoplura

podrząd Amblycera

podrząd Ischnocera

^momos.JĘ

Nazwa phthiraptera pochodni od greckich w_yr., ^*N — plu.skwn i apteros — bczskraydly.    ' ’**'■ _t

Systematyka. W skład Phthiraptera włącz<»n₀ % wszy (Anoplura) i wszoły (Małłophaga), które trakto *”*** V niedawna jako odrębne jednostki systematyczne w Anoplura posiadają obecnie status podrzędu, a Mallapu ^ ne są za grupę parafiłetyczmi rozoadainrs* «i/» no •&*.. ^QA^. ^ hlycera. Ischnocera

rupę parafiletyczną rozpadającą się na trzy p<_HJ|?⁰0‘ vchnocera i Rhync.ophthirina. Dominuje p«gi raptem wyewoluowały z psotników (Psocoptera) zantie    - ***

gniazdo ptaków i ssaków.

Podrząd Anoplura - wszy. W odróżnieniu od pozoat^ ^ 1 rzędów mają aparat gębowy typu kłująco-ssącego, służący pt$d. bierania krwi ze skóry ssaków. W skali światowej Podrząrf'^lt<'0' około 500 gatunków należących do 15 rodzin.    §|®l|

Podrząd Amblycera - wszoły głaszczkowe. Charakter dobrze wykształconymi głaszczkami szczękowymi oraz jSfl watymi czułkami. W zależności od przyjętej systematyki '-''W się 9 do 16 rodzin. W tym drugim wypadku krajowe zaliczane są do 12 rodzin.

Podrząd Ischnocera - wszoły bezgłaszczkowe. Nie ma-niętych głaszczków szczękowych, a czułki wyrastają 7. Wgil^N. bocznych krawędziach głowy i zaopatrzone są w wyrostki na^ ^ we. Dzieli się je na 3 do 21 rodzin, z których w Polsce występ^^j.

ii

. Systematyka owadów

Ekologia. Są one obligatoryjnymi ektopawi:yusni    —

•, ptaków, niezdolnymi do samndzustne) cg/yrwncu be/, tm-yfruj ₇ gatunkami żywicielskimi Najczęściej anąnte a ror*oy*»u * jednym żywicielem, choć na jednym gatunku ptaka moje osuwa: [ówhocześnie kilka gatunków wszołów Ze w rgjcdow prakiyunyOi wszoły żyjące w upierzeniu ptaków nazywa SK ^aeraiamT. aa żyjące w sierści ssaków .jicrścieniami” Zywkidam wszy agtózac gatunki ssaków, z których wysysają one krew po ląinul—u nWhnw skóry. Natomiast wszoły bytują głównie na ptakach, a w oanmcao-nym zakresie również na ssakach, żywiąc się ptótana, wlotami.komórkami naskórka oraz płynami wysączaiaęyim żerowania Phthiraptera drażniąI osłabiają swoich żywicieli Noga także przenosić groźne mikroorganizmy chorobom otere 1 jjji tasiemców. co stwarza poważne zagrożenie epidenuełozicttk i powoduje szkody w hodowli zwierząt i ptactwa domowego

a

podrząd Rhyncophthirino    Podrząd Rhyncophthirina. Obejmuje jedną rodzinę, jj

myzidae, niereprezentowaną w faunie krajowej.

Opisano ponad 3000 gatunków z rzędu Phthiraptera,

z podgatunkami liczba ta dochodzi do 5000. W Polsce stwie, występowanie 34 gatunków wszy i 375 gatunków wszołów.

Biologia. Przechodzą przeobrażenie niezupełne i zazwyc^ jajorodne. Najczęściej spotyka się gatunki dwupłciowe, znac^ rzadziej partenogenetyczne. Beczułkowate jaja, tzw. gnidy. ^ kJejane są pojedynczo lub w niewielkich złożach do włosów i żywicieli. Po kilku dniach wylęgają się z nich larwy, przypom^ jące wyglądem i sposobem odżywiania się postacie dorosłe. (|j imagines odróżniają się mniejszym rozmiarami ciała, pigmentach oszczeceniem oraz pewnymi uproszczeniami w budowie morf% gicznej. Przechodzą trzy stadia rozwojowe, po czym przekształcą się w osobniki dorosłe.