DSCF7352

Podczas projcklowania elementów wykrawanych należy dążyć do nadania im kształtów umożliwiających maksymalne wykorzystanie materiału (rys, 1.12a). W częściach giętych należy dobrać odpowiednie promienie gięcia, zależnie od własności materiałów i grubości blachy (rys. 1.126), a przy konstruowaniu tłocznika uwzględnić także odkształcenie sprężyste. Części wykonywane przez ciągnienie powinny być wytwarzane z materiałów ciągli wych; w elementach o kształcie brył obrotowych należy przewidzieć odpowiednio duże promienie zaokrągleń (rys. 1.12c).

Rys. 1.12. Przykłady części tłoczonych [16]

Kształtowanie części spawanych. Konstrukcje spawane elementów maszyn stosuje się przeważnie w produkcji jednostkowej i małość ryj nej. Spawanie umożliwia wykonywanie przedmiotów o skomplikowanych kształtach, których wytwarzanie metodą odlewania lub kucia byłoby w produkcji mało-seryjnej nieopłacalne ze względu na koszt form lub matryc. W projektowaniu konstrukcji spawanych należy dążyć do maksymalnego wykorzystania półfabrykatów walcowanych: blach, prętów, rur i kształtowników. Części łączooe należy projektować w ten sposób, aby zmniejszyć do minimum długość spoin, ponieważ koszty spawania rosną prawie proporcjonalnie do długości spoin. Dotyczy to głównie połączeń obciążonych niewielkimi siłami, gdyż przy dużych obciążeniach o wymiarach spoin decydują względy wytrzymałościowe.

W przypadku projektowania połączenia części o różnych grubościach należy odpowiednio zmienić kształt części grubszej tak. aby w miejscu spawania grubości obu części były jednakowe (rys. 1.1 la). Unika się także połączeń z krzyżującymi się szwami (rys. 1.136).

W połączeniach części obrabianych zaleca się takie ich ukształtowanie, aby ograniczyć obróbkę mechaniczną do niezbędnego minimum (rys. 1.13< ). Projektując części, które w produkcji seryjnej byłyby odlewane lub kute, należy ustalać ich kształty wg zasad określonych dla konstrukcji spawanych, natomiast unikać naśladowania konstrukcji odlewów i odkuwek (rys. 1.134). W odniesieniu do konstrukcji o dużych wymiarach oraz składających się z kilku lub kilkunastu elementów należy pamiętać o zapewnieniu projektowanej części odpowiedniej sztywności.

Kształtowanie części obrabianych mechanicznie. Projektując części maszyn, które będą podlegały obróbce skrawaniem, należy dążyć do nadania im

a)

c

Hbdlitde

Popmme

Ryt. 1.13. Przykłady częid spawanych [16]

kształtów umożliwiających stosowanie najtańszych metod obróbki, zredukowanie liczby płaszczyzn obrabianych w celu skrócenia czasu obróbki, zastosowanie narzędzi znormalizowanych itp. Cel ten można osiągnąć przez przestrzeganie następujących zasad:

1.    Stosowanie półfabrykatów (odlewów, odkuwek) o kształtach możliwie zbliżonych do kształtów wyrobu gotowego, w których obróbce skrawaniem będą podlegać tylko powierzchnie współpracujące z innymi eyęśoflmi maszyn.

2.    Unikanie kształtów wymagających długiego czasu obróbki i powodujących marnotrawstwo materiału (rys. 1.14a).

■ in

Poprawnie

Rys. I I* PrrykWy ci*«i obrabianych skrawaniem [16]

39