Spoi* cm nazywa się substancję w stanie ciekłym ro2prna,OJ
_i__i__nastaniu IrCTtflhll Hanni r___
oparte na specjalnych osnowach drobnoziarnistych, takich jak spro^^ będą
2. Przeglą* technologii odlewniczych
gnata piasku, która po nadaniu kształtu danej części formyh!h°ną w°kół zestala się, wiążąc ziarna osnowy ze sobą. Istnieje olbrzymia ró’ rd2en»ow| typów spoiw stosowanych w odlewnictwie; można je ogólnie nieorganiczne i organiczne. Do najważniejszych spoiw nieorganiczn ®a
tzkio wodne (tj. krzemian sodu). yc" nalepy
Spoiwa organiczne to głównie wszelkiego rodzaju żywice syntety bezpostaciowe substancje tworzące związki wielkocząsteczkowe w0'’ polimeryzacji lub polikondensacjl Procesy takie, prowadzące do Wyniku znacznej wytrzymałości masy, nazywa się utwardzaniem. Zapoczątk^kania reakcji polimeryzacji wymaga albo dostarczenia pewnej ilości energii l_°Wąnie się utwardzanie cieplne przez ogrzewanie masy, albo dodania pewnych°8UJC stancji inicjatorów lub katalizatorów, obniżających barierę enereet reakcji (tzw mas utwardzanych na zimno). W odlewnictwie są stoso^2*^ głównie żywice: fenolowo-formaldehydowe, fenolowo-mocznikowe, fenol*16 wo-foncaldehydowo-furfurylowe, alkidowe, poliestrowe, akrylowe i inne Do" dawane są one do piasku kwarcowego w ilości ok. kilku procent. Masy na bazie żywic syntetycznych są najbardziej rozpowszechnionymi materiałami do wykonywania rdzeni piaskowych. Innym spoiwem organicznym stosowanym najdawniej, jest olej, zwykle pochodzenia roślinnego, którego utwardzanie zachodzi podczas długotrwałego wypiekania rdzeni w piecu. Masy formierskie ze spoiwami utwardzanymi w wyniku reakcji chemicznych nie wymagają tak dużego stopnia zagęszczenia jak masy wodno-glinowe.
Należy zauważyć, że stosowanie form jednorazowych z mas piaskowych jest związane z operowaniem znacznymi ilościami tych materiałów w odlewni Z reguły masy otrzymane przy wybiciu odlewów z form używa się powtórnie, dodając do nich świeże składniki wiążące (np. glinę i wodę lub spoiwa). Proces przygotowania mas może przebiegać różnie, zależnie od rodzaju masy, jednakże wspólną cechą jest wymieszanie masy zwrotnej ze składnikami świeżymi, zwykle w odrębnych urządzeniach zwanych mieszarkami o zróżnicowanej budowie i zasadzie działania. W przypadku niektórych rodzajów mas wymagana jest regeneracja osnowy piaskowej, mająca na celu usunięcie z zużytej masy zwrotnej zanieczyszczeń mechanicznych (głównie metalowycn warstewki materiału wiążącego z powierzchni ziaren oraz wszelkiego . pyłów. Wprowadzenie regeneracji mas, umożliwiającej ich powtórne oxy jest podyktowane względami ekonomicznymi i ekologicznymi-
Szczegółowe omówienie wszystkich typów piaskowych mas formie*®**” i rdzeniowych stosowanych w przemyśle przedstawiono w P- 5-1-
Do wykonywania form o szczególnie wysokich własnościach, masy dużej dokładności wymiarowej i gładkości powierzchni.
materiał ceramiczny lub specjalny gatunek gipsu. Tego typu ^ procesów scharakteryzowane w dalszych punktach tej książki, dotyczący odlewniczych, zgodnie z zestawieniem podanym w tabl. 2.1.