7S Klim*' 'PO^'"'
i®"' «l°»°w»l!>w....„liaCNcti w nich elc-
Pa™**’
»'« pety |ko kljc.nl. lecz tate
diens znaczy n potjjanv. lennik,
..popisany do gleby . P™ * wasal, nicwolny. (A.S.)
Zob empatia.
Lucraiura , ,995.Systematyzacja
socjalnej Stoika pyiań dla pracowników socjalnych. Wyd Nauk Scholar. Warszawa
Klimat społeczny, zob efekt śnieżnej kuli.
Koercyjne teorie, zob. funkcjonalizm.
Kognitywizm (łac. cogito myślę, zastanawiam się), stanowisko teoretyczne w obrębie nauk społecznych podkreślające znaczenie procesów poznawczych w badaniu i wyjaśnianiu działań podmiotowych oraz rzeczywistości społecznej. W szczególności zwraca się uwagę na procesy percepcji, sposoby postrzegania otaczającego świata, style myślenia, sposoby zdobywania i gromadzenia wiedzy. Badania te mogą mieć charakter un i wersal istyczny bądź koncentrować się na jakiejś wybranej zbiorowości społecznej lub kulturze. Przyjmuje się. że działania ludzkie zależą od tego. w jaki sposób podmiot postrzega rzeczywistość Taka sama sytuacja może być odmiennie ujmowana przez różne podmioty. Kognitywizm stara się ustalić prawidłowo-Sci występujące w tej sferze, tzn ukazać czynniki warunkujące przebieg poznania, a lakze społeczne i kulturowe następstwa
22?*“ ,4'v,adomic lut> ttie) określonego obrazu rzeczywistości.
Nurt kognitywny widoczny jest w obre-
wTuS^W k>g,\an,ropolo8i'.' nauk o hll
^Wj0logii “kitowały Się (KJ.
lub nawet jocioloeii. w ’ , J0,08,a **uk.
podejmowane są tu także /aaa1 stemologiczne (zob. |J Niżna^'^. krzycki 1980)). charaktery*^ ' ł ? dla socjologii, jak i filozofii. |w.*%! ger i Thomas Luckmann (1983) ^ C na społeczny proces konsm.ov ^ czywistości (realności), nie traktu^'* r* danej .O- zewnątrz” w gotowej Ac ki charakterystyczne dla kierunki*; tywnych wyraźnie występują w ujęć wolujących się do koncepcji dcfin,c!; ' cii. (A.S.) ***
Zob. definicja sytuacji, image. subd.v
w socjologii, współczynnik humanist)^"''r
Literatura;
Berger P.L, l.uckmann T.. \9Z2. Społecznej rżenie rzeczywistości. PIW, Warszaw!
Mokrzycki E.. 1980, Filozofia nauki a ra,<, gia Od doktryny metodologicznej do ry ki badawczej. PWN. Warszawa.
Niżnik J.. 1979. Przedmiot poznania w ra-a.A, społecznych. PWN. Warszawa.
Problemy socjologii wiedzy. 1985.
A. Chmiclccki i in. PWN. Waiszawa
Kolektywizm, różnego typu doktr-społeczno-polityczne głoszące prymat zbiorowości nad jednostką. W przy padku kolnti interesów indywidualnych i zbiorowych poi uwagę bierze się przede wszystkim mtcTcs) (lub racje) grupowe. Uznaje się, ze jednoss-ka winna się im podporządkować lub » dopuszczalne jest naruszenie dóbr (moresów) indywidualnych w imtę realizacji celów grupowych. Naród, klasy społeczne lub rozumiane na różne sposoby -społ** czcństwo” wskazywane są najczęściej jako grupy, którym jednostka winna byc podp-v rządkówana Niekiedy wskazuje się nież niektóre instytucje, np. państwo Kolektywizm wychodzi z prostej obserwacja jednostka stanowi element wszelki typu zbiorowości, a zarazem uznaje, te lość” jest ważniejsza od „części”. Kolektywizm jest jednym ze stanowisk w odwiec-n>m oporze o relacje między jedno** >* *« społeczeństwem. W skrajnych pr/yP*3 kach np kolektywizmu w wersji koń*1*