dział 1 str,15

Jednostki gospodarcze wytwurzujące określone dobra luli świndi /ącc usługi prowadzą działalność gospodarczą. Zakres działalności gospodarczej uzależniony jest od branży, w której działa jednostka. Działalność gospodarcza wymaga posiadania określonych zasobów czynników produkcji zwanych środkami pracy, przedmiotami pracy i czynnikiem ludzkim. W wyniku ich właściwego zorganizowania (organizacja jest ostatnim z czterech czynników produkcji) zachodzi proces produkcyjny, którego rezultatem są dobra lub usługi trafiające na rynek jako towary służące zaspokojeniu potrzeb konsumentów. Dla prowadzenia działalności niezbędne są odpowiednie kapitały, których inwestowanie przynosi jednostkom określone efekty zwane zyskami lub stratami. Rezultat działalności gospodarczej, czyli wynik działalności, osiąga się poprzez racjonalne gospodarowanie kapitałami, stałe dokonywanie rachunku kosztów i ocenę decyzji prowadzących do efektu końcowego działalności. Wymaga to ciągłej rejestracji w czasie zmian zachodzących w ruchu zainwestowanych kapitałów. System takiej rejestracji określa się mianem rachunkowości. Powyższe rozważania można ująć w następującym zestawieniu (schemat 3):

Schemat 3. Zakres działalności gospodarczej

planowanie, zarządzanie wykonanie, kontrola wykonania

zatrudnienie, płace

kapitał, koszty wynik (zysk lub strata)

Kodeks spółek handlowych oraz ustawa o rachunkowości wprowadziły wiele nowych, wymagających wyjaśnienia pojęć dotyczących powiązań między jednostkami prowadzącymi działalność gospodarczą, a mianowicie:

1)    sprawowanie kontroli lub współkontroli nad inną jednostką,

2)    znaczący wpływ na inną jednostkę,

3)    jednostka dominująca,

4)    jednostka zależna,

5)    jednostka współzależna,

6)    jednostka stowarzyszona,

7)    jednostka podporządkowana.

8)    jednostka powiązana,

9)    grupa kapitałowa.

10) znaczący inwestor.

.Sprawowanie kont roli nad inną jednostką to zdolność jednostki do kic-luwunia polityką liiumsową i operacyjną innej jednostki w celu osiągnięcia ko-i/yści ekonomicznych z jej działalności.

Wspólkontrola nad inną jednostką natomiast rozumiana jest jako zdolność ludnostki, na równi / innymi udziałowcami lub wspólnikami, do kierowania polityką finansową i operacyjną innej jednostki w celu osiągnięcia wspólnych ko-l.. m. i ekonomicznych z jej działalności.

Znaczący wpływ na inną jednostkę przejawia się we wpływie na politykę lin msową i operacyjną innej jednostki, przy czym wpływ ten nie ma charakteru sprawowania kontroli lub współkontroli.

Jednostka dominująca to spółka handlowa sprawująca kontrolę lub wspól-kniitrolę nad inną jednostką, a w szczególności:

•    posiadająca bezpośrednio lub pośrednio przez udziały większość ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym innej spółki (zależnej),

•    uprawniona do kierowania polityką finansową i operacyjną innej jednostki (zależnej) w sposób samodzielny lub przez wyznaczone przez siebie osoby lub jednostki,

•    uprawniona jako udziałowiec do powoływania albo odwoływania większości członków organów zarządzających lub nadzorczych innej jednostki (zależnej),

•    będąca udziałowcem jednostki, której członkowie zarządu stanowią jednocześnie więcej niż połowę składu zarządu tej jednostki (zależnej),

•    będąca udziałowcem lub wspólnikiem innej jednostki współzależnej, nie będącej spółką handlową i sprawująca kontrolę nad tą jednostką wspólnie z innymi uprawnionymi do głosu.

Jednostka zależna - to spółka handlowa kontrolowana przez jednostkę dominującą.

Jednostką współzależną jest spółka handlowa lub inna jednostka współ-I' mil rolowana przez jednostkę dominującą lub znaczącego inwestora, lub innych udziałowców albo wspólników na podstawie statutu, umowy spółki lub umowy nv\ artej na okres dłuższy niż rok.

Jednostka stowarzyszona to spółka handlowa, na którą znaczący inwestor wywiera znaczący wpływ.

Jednostka podporządkowana jest jednostką zależną, współzależną od jednostki dominującej oraz jednostką stowarzyszoną ze znaczącym inwestorem.

Jednostka powiązana to grupa jednostek obejmująca jednostkę dominującą lub znaczącego inwestora, jednostki zależne, współzależne i stowarzyszone.

Grupa kapitałowa obejmu je jednostkę dominującą wraz z jednostkami zależnymi i nie będącymi spółkami handlowymi jednostkami współzależnymi.

I ■