Fanti
3

zapora ziemna z urządzeniami upustowymi,

— elektrownia wodna,

-    śluza z awanportami,

-    ujęcie wody,

-    port.

Rzeka nizinna płynie najczęściej szeroką doliną na podłożu zbudowanym z gruntów drobnoziarnistych lub spoistych; ponieważ przy niskim piętrzeniu powstają stosunkowo niewielkie (jak dla budownictwa wodnego) naprężenia w podłożu, dysponujemy większą swobodą w ustaleniu wzajemnemu usytuowania obiektów.

W tych warunkach stosowane jest jako reguła następujące rozwiązanie:

!) elektrownia usytuowana jest przy jednym z brzegów zależnie od i siniejących możliwości transportowych i dojazdowych, przy niskim pię-Irżeniu pożądane jest sytuowanie przy wklęsłym brzegu rzeki;

Ż) do elektrowni w dalszej części przylegają urządzenia upustowe (jaz);

:*) śluza i awanporty usytuowane są przy przeciwległym brzegu w stosunku do urządzeń upustowych jazu i elektrowni wodnej;

•1) port jest odsunięty od osi budowli piętrzącej;

f>) ujęcie wody odbywa się powyżej wejścia do portu, bliżej osi budowli piętrzącej lub po przeciwnej stronie niż znajduje się wejście do portu.

Rozwiązanie połączenia jazu z elektrownią związane jest z etapami budowy oraz warunkami przepuszczania wód w toku budowy i eksploatacji.

Częściowe wykonanie jazu oraz całkowite bloku elektrowni wodnej w pierwszym etapie umożliwia w drugim etapie budowy przepuszczanie wód budowlanych przez gotową część jazu i urządzenia przepustowe elektrowni (rury ssące lub specjalnie wykonane urządzenia upustowe).

Na niskich stopniach i przy stosunkowo dużej prędkości przepływu wody przez stopień sytuowanie elektrowni wodnej przy brzegu wklęsłym zapewnia lepszy dopływ wody do elektrowni i mniejsze straty hydrauliczne. Lokalizacja jazu przy elektrowni ma swoje znaczenie przy odprowadzaniu rumowiska i ciał pływających gromadzących się w zbiorniku w strefie elektrowni.

Wykonanie bloku elektrowni w pierwszym etapie budowy pozwala na wcześniejsze uruchomienie elektrowni wodnej, która w większości przypadków jest jednym z obiektów w decydujący sposób wpływających na ekonomikę stopnia wodnego.

I Isytuowanie śluzy wraz z awap ortem na przeciwległym brzegu w stosunku do jazu i elektrowni wodnej ma na celu odsunięcie szlaku żeglownego od dużych prędkości przepływającej wody, utrudniającej manewrowali ie taborem przy wejściu do awanportu lub śluzy. Niekiedy śluza i awanporty sytuowane są w przekopach, jeszcze dalej odsuwających szlak ż<“główny od głównego nurtu w zbiorniku (rys. 1-5).

Wejścia do portów sytuowane są w większej odległości od osi budowli piętrzącej i jazu z tych samych względów, co i śluza wraz z awanportem,

-    zapora ziemna, 2 - urządzenia przepustowe, 3 - blok elktrowni, 4 - śluza, 5 - kanał dojazdowy, 6 - rozdzielnia

-    tama odgradzająca (falochron), 8 - awanport, 9 - basen portowy