W tym celu zarządzeniem nr 39 Przewodniczącego Komisji Planowania przy Kadzie Ministrów z dnia 29.V.1962 r. oraz zarządzeniem wykonawczym nr 60 Prezesa Centralnego Urzędu Gospodarki Wodnej z dnia 24.X. 1903 r. została wprowadzona instrukcja badań ekonomicznej efektywności inwestycji. Mimo złożoności rachunku inwestycji gospodarki wodnej przyjęte więc metodykę badań opierających się na rachunku ekonomicznym.
Instrukcja zawiera ustalony program rachunku ekonomicznej efektywności inwestycji oraz przyjęte dla całej gospodarki narodowej jednakowe ;;lnlc parametry:
stały współczynnik zamrożenia nakładów inwestycyjnych w czasie budowy q = 0,16;
T — standardowy okres zwrotu nakładów inwestycyjnych stały dla wszystkich gałęzi gospodarki narodowej — .6 lat; b — współczynnik korygujący, wyrażający wpływ długości okresu eksploatacji badanej inwestycji do okresu standardowego przyjętego jako 20 lat.
Parametry q, T, b zostały ustalone dla gospodarki narodowej wg średnich rzeczywistych warunków istniejących w naszej gospodarce, tj. istniejącego tempa wzrostu inwestycji, produkcji, odpowiednio zmniejszonego b'inpa wzrostu kosztów eksploatacji z uwagi na wprowadzenie nowych lorlmologii, wynalazków, przeciętnego okresu eksploatacji obiektów oraz średnich nakładów inwestycyjnych. Wprowadzenie tych parametrów odzwierciedla wpływ czynników polityki państwa na strukturę inwestycji oraz czynników planowego i proporcjonalnego'rozwoju gospodarki narodowi'].
Podstawowym wskaźnikiem określającym wybór optymalnego rozwiązania jest syntetyczny wskaźnik efektywności inwestycji
j+kU+s
p
[1-19]
gdzie: E — wskaźnik efektywności obliczany w złotych na naturalną jednostkę efektu produkcyjnego (jeżeli mamy inwestycję jedno-zadaniową, niekompleksową) lub w złotych na naturalną jednostkę efektu wiodącego, gdzie poszczególne efekty uboczne zostały przeliczone w odniesieniu do efektu wiodącego inwestycji kompleksowej,
.! — wysokość nakładów inwestycyjnych — bezpośrednich, towarzyszących i pośrednich dla danego obiektu lub zespołu obiektów, z uwzględnieniem zamrożenia nakładów w czasie budowy,
K — roczne, stałe w okresie eksploatacji koszty robocizny i usług obcych,
S1 — stała w całym okresie eksploatacji wartość zużycia surowców, energii, paliwa z włączeniem kosztów remontów bieżących i kapitalnych w odniesieniu do okresu bilansowego,
P — roczna stała w okresie eksploatacji w*artość efektu użytkowego (usługi) wyrażona w jednostkach naturalnych lub w złotych.
Pod pojęciem „nakłady inwestycyjne” rozumiemy włożoną pracę żywą i uprzedmiotowioną, konieczną do wykonania danej inwestycji. Nakłady te obliczamy według obowiązującego miernika wartości, jakim jest pieniądz. Koszty poszczególnych prac są liczone według obowiązujących stawek podawanych w cennikach. Trudnościami, jakie spotykamy w obliczeniach, są zmienne koszty, które przy porównywaniu wskaźników powinny być brane pod uwagę.
Nakłady inwestycyjne składają się z bezpośrednich, towarzyszących i pośrednich. Nakłady bezpośrednie dotyczą kwot wydatkowanych na projektowanie, budowę i organizację danego obiektu.
Nakłady towarzyszące są to koszty nie związane wprost z daną inwestycją, jednak poniesione dla zapewnienia budowy linii komunikacyjnych, bocznic, mostów, doprowadzenia siły, osiedli zastępczych i innych.
Nakłady pośrednie występują w gałęziach obsługujących dany obiekt lub korzystających z efektów rozpatrywanej inwestycji.
Z uwagi na kontrolę realizacji inwestycji nakłady inwestycyjne zamrożone w czasie budowy podlegają oprocentowaniu w wysokości q = 0,16. Wysokość kwot wynikających z zamrożenia jest miernikiem organizacji budowy.
Przy określaniu wskaźnika efektywności nakłady inwestycyjne wraz z zamrożeniem obliczamy z zależności
J~I (1 + nz q) [1-20]
gdzie: J —
I --—
nakłady inwestycyjne wraz z zamrożeniem ich w czasie budowy,
nakłady inwestycyjne rozpatrywanej inwestycji, średni okres zamrożenia nakładów inwestycyjnych, obliczony ze wzoru
' . t=i
nakład inwestycyjny wydatkowany w roku f-tym, liczba lat budowy inwestycji,
dowolny rok budowy, w którym obliczamy zamrożenie nakładów,
* «
48
4 * - Ituilnwla piQtr/.iii*o