130 E. Lipińska
Ze względu na bogaty skład chemiczny melasy jego poznawanie nie jest rzeczą prostą. Trzeba bowiem znać nie tylko zawartość sacharozy, rafinozy, cukru inwertowego oraz substancji niccukrowych i mineralnych, lecz także zawartość wszystkich mikroelementów (żelazo i miedź) występujących w melasie i mających ogromny wpływ na metabolizm drożdży.
Podstawy teoretyczne opracowywania składu chemicznego
PODŁOŻA HODOWLANEGO DROŻDŻY PIEKARSKICH Ł
7. wyliczeń teoretycznych wynika, że z 1 kg melasy Mso można otrzymać 1 kg drożdży D77. Wymaga to jednak zachowania idealnych warunków hodowli zgodnie z. następującymi teoriami:
■ \Efekt Pasteura.
C^H|2Oń + 602
W warunkach beztlenowych węglowodany zostają rozłożone przez drożdże, na przykład Saocharomyces cerevisiae, do alkoholu i C02 z wydzieleniem ciepła zgodnie z równaniem Guy-Lussaca:
drożdże
-► 2C2H5OII + 2C02 + 118,43kJ
kompleks enzymów (zawierających żymazę)
W warunkach tlenowych obecny w podłożu tlen hamuje przebieg fermenta-i alkoholowej i następuje przyrost biomasy komórkowej drożdży.
C6H12o6----►
6C02 f 6H2Q + 2769,9 kJ
Rozkład węglowodanów w zależności od warunków tlenowych lub beztle
nowych określany jest jako efekt Pasteura.
■ Ujemny efekt Pasteura lub Crabtrec
Ujemny efekt Pasteura zakłada, że w warunkach tlenowych, na przykład w czasie hodowli drożdży piekarskich, może tworzyć się alkohol. Dzieje się tak, jeżeli nie jest dostosowana ilość cukrów do zdolności asymilacyjnych drożdży. Wtedy mimo warunków tlenowych nadmiar cukrów jest zużywany przez drożdże do produkcji alkoholu etylowego.
" Skład podłoża hodowlanego
W procesie hodowli drożdży piekarskich w podłożu musi być zachowany określony stosunek:
C : N : P - 50 : 8 : 1
gdzie:
C - w formie przyswajalnej (głównie melasa z zawartą w niej sacharozą),
N - w formie aminokwasów lub jonów NII4\
P - w formie kwaśnych fosforanów kwasu fosforowego H3PO4.
Związki te muszą być dostarczone równocześnie i w wyżej wymienionym stosunku.
■ Teoria Finka
Zgodnie z teorią Finka w procesie namnażania biomasy drożdży 1/3 węgla zawartego w pożywce jest zużywana na procesy energetyczne, a 2/3 ilości węgla na przyrost biomasy.
■ Teoria Folkesa
Według Folkesa podczas namnażania biomasy drożdźowej powinien być zapewniony w środowisku hodowlanym odpowiedni stosunek azotu organicznego do nieorganicznego. Stwierdzono, że najkorzystniej wypada proporcja, kiedy zawartość azotu organicznego przyswajalnego w podłożu jest nie mniejsza niż 1/3 w stosunku do całkowitej ilości azotu przyswajalnego. 2/3 dostarczonego azotu może być w formie jonów amonowych NJT4T, ponieważ w wyniku transaminacji i przy udziale ketokwasów powstają z nich aminokwasy:
2NH4+ + NADH1++2R-C-COOH -► 2R-CH-COOH+ 2H20 t NAD II l
O NH2
2CH3-C-C00H + 2NIV + NADH2+ -► 2CH3-CH COOH + 2II20 + NAD o nh2
(alanina)
Przemysłowa produkcja drożdży piekarskich
Przemysłowa hodowla biomasy drożdźowej jest prowadzona według następującego schematu technologicznego:
• hodowla laboratoryjna (tab. 2.10),
• mały propagator (tab. 2.11),
• duży propagator,
• generacja AB,
• generacja zarodowa,
• wirowanie,
• generacja handlowa,
• wirowanie,
• filtracja,
• pakowanie.