Fotka601

r

Rysunek 1.3 Sektory otoczeniu ogólnego organizacji

Żrtdfci MJ    flŁ.tU

2} sektor środowiska fizycznego. obejmujący zarówno środowisko naturalne w którym organizacja działa, jak i urbanistykę, architekturę, system transportowy (w przypadku NSZiP są to pofabryczne budynki na Pradze Północ stopniowo zmieniąjącej swój charakter, w określony sposób usytuowane w układzie transportowym Warszawy);

3)    sektor środowiska ekonomicznego to rynki, w których organizacja uczestniczy: wytwarzanych i nabywanych dóbr i usług, pracy i kapitału (dla uczelni szczególnie ważne elementy środowiska ekonomicznego to rynek usług edukacyjnych z jego cenami i wymaganiami, rynek pracy wykładowców, rynek nieruchomości, sprzętu komputerowego i oprogramowania oraz rynek kapitałowy określający dostępność i cenę kredytu);

4)    sektor środowiska technologicznego, z którego pochodzą wiedza i in-formacja na temat technologii stosowanej w wytwarzaniu produktu oferowanego przez organizację (w przypadku uczelni wyższej chodzi tu przede wszystkim o technologie i metody nauczania, takie jak na przykład metody nauczania ,jia odległość" w Internecie, podręczniki programowane, analizy przypadków, gry symulacyjne, rozwiązania saJ i budynków dydaktycznych, ich wyposażenia itp.);

5)    sektor środowiska społecznego obejmuje strukturę społeczną (zawodową, wiekową, dochodową, przestrzenną itp.) oraz jej zmiany (z punktu widzenia uczelni zasadnicze znaczenie ma liczebność grupy absolwentów szkól średnich w poszczególnych regionach i grupach dochodowych, a także struktura zawodowa i skłonność poszczególnych grup zawodowych do korzystania z różnych rodzajów usług edukacyjnych);

36

6)    sektor środowiska politycznego jest źródłem zmian legislacyjnych i zmian polityki rządu istotnych z punku widzenia funkcjonowania i rozwoju organizacji (dtu uczelni wyższej szczególnie ważne są m.in.: regulacje dotyczące odpłatności za studia w szkołach publicznych, kredytów studenckich, uprawnień do nadawania stopni i tytułów naukowych, nowych kierunków kształcenia i filii, polityki państwa w zakresie koncesjonowania uczelni wyższych, finansowania badań naukowych i inwestycji w szkolnictwie wyższym);

7)    sektor środowiska kulturowego, w którym „zanurzona” jest organizacja, jest źródłem obowiązujących w niej norm (w tym etycznych) i wartości oraz rytuałów i symboli (w przypadku niepaństwowej uczelni wyższej szczególnie ważna jest z tego punktu widzenia kultura akademicka i menedżerska oraz interakcje między nimi.

Otoczenie międzynarodowe i globalne obejmuje te elementy środowiska organizacji, które występują w skali międzynarodowej i globalnej [Koźmiński. 1999; Nowakowski, 1999; Żorska, 1998). Chodzi tu przede wszystkim o całą globalną infrastrukturę informacyjną;, komunikacyjną i finansową, która umożliwia swobodny ruch dóbr. usług, wartości, informacji, wiedzy, ludzi i kapitału, a tym samym przenosi konkurencję na płaszczyznę międzynarodową i globalną. Po drugie, międzynarodowe i globalne otoczenie organizacji obejmuje coraz bardziej zunifikowane (w skali międzynarodowej i globalnej) gurty- upodobania i potrzeby z jednej strony, a produkty i technologie z drugiej. Po trzecie wreszcie, otoczenie międzynarodowe i globalne obejmuje międzynarodowe porozumienia i sojusze. Mogą być one zawierane zarówno między państwami, jak i między przedsiębiorstwami. W pierwszym przypadku chodzi o obszary wolnego handlu i wspólnej polityki gospodarczej, takie jak Unia Europejska, oraz o porozumienia dotyczące reguł wymiany międzynarodowej, takie jak na przykład Światowa Organizacja Handlu (World Trade Organization). W drugim przypadku międzynarodowe związki przedsiębiorstw tworzą nowy typ zarówno dostawców, jak i odbiorców produktów wytwarzanych przez organizację.

NSZiP jest poddana silnym oddziaływaniom środowiska międzynarodowego i globalnego. Oto niektóre z nich:

—    standardy kształcenia w dziedzinie zarządzania stają się w coraz większym stopniu globalne;

—    zagraniczne uczelnie i firmy szkoleniowe coraz częściej oferują swoje produkty w Polsce, zwłaszcza w obszarze kształcenia podyplomowego;

—    Unia Europejska finansuje badania naukowe w krajach stowarzyszonych (takich jak Polska) oraz wymianę studentów i wykładowców;

—    ranga i prestiż uczelni coraz bardziej zależy od aktywności naukowej jej profesorów na arenie międzynarodowej.

Otoczenie organizacji może być w różnym stopniu źródłem niepewności dla jej kierownictwa i uczestników. Niepewność oznacza, że postrzegają oni otoczenie jako nieprzewidywabie albo — innymi słowy — brak im informacji, by przewidywać stany otoczenia. Niepewność wiąże się zaś ze stopniem złożoności otoczeniu i szybkością zachodzących w nim zmian [Duncan, 1972].